Թուրքիոյ Արդարադատութեան Նախարարութիւնը Կը Մերժէ Սիսի Կաթողիկոսարանի Վերադարձի Պահանջքի Քննարկումը
Ինչպէս ծանօթ է մեր ժողովուրդին, 27 Ապրիլ 2015-ին, Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկոսութիւնը դատական հայց ներկայացուցած էր Թուրքիոյ Սահմանադրական Դատարանին մօտ՝ պահանջելով Սիսի պատմական Կաթողիկոսարանի վերադարձը։Այս մասին «Արմէնփրէսին» կը յայտնեն Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսարանէն:
Շուրջ 100 էջերու վրայ տարածուած դատական հայցը` պատմական, կրօնական, քաղաքական եւ օրինական տուեալներու հիման վրայ, յարակից փաստաթուղթերով եւ վկայութիւններով, կը պարզէր Սիսի Կաթողիկոսարանի պատկանելիութիւնը, անոր դերը Օսմանեան Կայսրութեան սահմաններուն մէջ ապրող հայ ժողովուրդի կեանքէն ներս, Սահակ Բ. Կաթողիկոսին ու միաբանութեան պարտադիր հեռացումը Սիսի Կաթողիկոսարանէն եւ անոր բռնագրաւումը պետութեան կողմէ։
Անցնող տարուան ընթացքին, Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկոսութեան տեղեկատուական գրասենեակին կողմէ հրապարակուած հաղորդագրութիւններուն, ինչպէս նաեւ Վեհափառ Հայրապետին հարցազրոյցներուն եւ մտաւորականներուն հետ ունեցած հանդիպումներուն ճամբով, դատին մասին անհրաժեշտ տեղեկութիւններ եւ լուսաբանութիւններ տրուած էին մեր ժողովուրդի զաւակներուն։
Նկատի ունենալով դատին կարեւորութիւնը, Թուրքիոյ Սահմանադրական Դատարանը այս գծով ուզած է ունենալ Արդարադատութեան Նախարարութեան տեսակէտը։ Արդարադատութեան Նախարարութիւնը 11 Մայիս 2016 թուակիր նամակով, Սահմանադրական Դատարանի իրաւասութեանց առնչուած շարք մը տուեալներէ ու պատճառաբանութիւններէ մեկնելով, թելադրած է մերժել իրեն ներկայացուած դատական հայցի քննարկումը: Ապա, Սահմանադրական Դատարանը 15 օրերու պայմանաժամ տուաւ Կաթողիկոսութեան պատասխանելու Արդարադատութեան Նախարարութեան մերժողագրին։
Արդարեւ, 15 օրերու ընթացքին, Կիլիկիոյ կաթողիկոսարանի իրաւական յանձնախումբի անդաﬓերը, հետեւողական ու մնայուն խորհրդակցութիւններէ ու քննարկումներէ ետք, պատրաստեց իր պատասխանը եւ 26 Մայիս 2016 թուականին փոխանցեց Սահմանադրական Դատարանին։
Կաթողիկոսարանի պատասխանին մէջ պատմական ու իրաւական յստակ հիմնաւորումներով մերժուեցաւ Արդարադատութեան Նախարարութեան ներկայացուցած անհիմն ու հակասական պատճառները եւ վերահաստատուեցաւ Սիսի Կաթողիկոսարանը իր իրաւատիրոջ՝ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկոսութեան վերադարձնելու պահանջքը։
Այժմ կ’ակնկալուի, որ Արդարադատութեան Նախարարութեան մերժողագրին եւ Կիլիկիոյ Կաթողիկոսութեան կողմէ անոր տրուած պատասխանին հիման վրայ Սահմանադրական Դատարանը իր վճիռը արձակէ։
Յայտնենք, որ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկոսութեան յիշեալ դատը կը հետապնդէ իրաւական յանձնախումբ մը՝ բաղկացած թրքական դատական օրէնքի եւ ընդհանրապէս միջազգային ու յատկապէս Եւրոպայի Մարդկային Իրաւանց Դատարանի դատական ու դատավարական օրէնքներու մասնագէտ անձերէ։