ՀՅԴ Բիւրոյի Եւ Գերագոյն Մարմնի Համատեղ Նիստի Յայտարարութիւնը

2018թ. Փետրուարի 1ին տեղի ունեցաւ ՀՅԴ Բիւրոյի եւ ՀՅԴ Հայաստանի Գերա­գոյն մարմնի հերթական` արդէն երրորդ ընդլայնուած նիստը: Օրակարգի գլխաւոր թեման քաղաքա­կան կոալիցիայի շուրջ մէկամեայ գործունէութիւնն էր՝ առկայ ձեռքբերումների, բացերի ու թերութիւն­ների գնահատումը, նաեւ առաջիկայ անելիքների ու մարտահրաւէրների արձանագրումը, դրանք յաղ­թահարելու պատասխանատու աշխատանքի կարեւորումը:

Ներկայացուած զեկոյցների եւ քննարկման արդիւնքում կատարուեցին հետեւեալ հաստատումները.

1. Անցումը խորհրդարանական կառավարման նոր սկզբի, երկրի առաջընթաց զարգացման խո­չընդոտները յաղթահարելու հնարաւորութիւն է՝ առանց զիջելու մեր ազգային-պետական ռազ­մավարական շահերը: Համակարգային, որակական բարեփոխումները խորացնելու, անշրջելի դարձնելու անհրաժեշտ նախապայմաններ են ստեղծուած:

2. Կոալիցիոն կառավարութիւնը, իր ծրագրին համապատասխան, առաջնորդւում է Դանակցու­թեան պաշտպանած` »զարգանալ` չզիջելով« դժուարին, բայց արժանապատիւ սկզբունքով:

3. Սահմանադրական օրէնքների ընդունմամբ, օրէնսդրական նոր կարգաւորումներով ձեւաւորուել են խորհրդարանական կառավարման անհրաժեշտ հիմքերը:

4. ԵՄ հետ համապարփակ եւ ընդլայնուած համաձայնագրի կնքմամբ ստեղծուած է խորհրդարա­նական համակարգի առաջադէմ փորձը տեղայնացնելու անհրաժեշտ միջավայր:

5. Արդարադատութիւն երաշխաւորող դատական անկախ համակարգի ձեւաւորման գործընթաց է սկսուել:

6. Օրէնսդրօրէն հակակոռուպցիոն անկախ ինստիտուցիոնալ համակարգ է ձեւաւորւում, որի գործունէութիւնը, ակնկալում ենք, վստահութիւն կը ներշնչի ոչ միայն հանրութեանը, այլեւ տնտեսավարողներին ու ներդրողներին:

7. Պաշտպանութեան ոլորտում ընթացքի մէջ են »Ազգ-բանակ« հայեցակարգի ամբողջացմանը, ռազմաարդիւնաբերական համալիրի կայացմանն ու սահմանների անձեռնմխելիութեանն ուղղուած` իրենց ծաւալով եւ խորութեամբ աննախադէպ բարեփոխումները:

8. ԵՄ եւ ԵԱՏՄ հետ միաժամանակեայ եւ փոխշահաւէտ գործընկերային յարաբերութիւնների հա­մադրմամբ` ստեղծուել է երկրի միջազգային հեղինակութեան բարձրացման եւ բազմաւեկտոր, փոխլրացնող արտաքին քաղաքականութիւն իրականացնելու անհրաժեշտ միջավայր:

9. Վերջին տարիների համեմատ արձանագրուել է աննախադէպ տնտեսական աճ, կտրուկ աւելա­ցել է արտահանման ծաւալը, էականօրէն բարելաւուել է հարկային եւ մաքսային վարչարարու­թիւնը, գերակատարուել է 2017թ. բիւջէն, ընթացքի մէջ են մի շարք ներդրումային ծրագրեր, մարզերում տնտեսական աշխուժութեան նշաններ կան:

Անշուշտ, աննախադէպ ծաւալ եւ խորութիւն ունեցող փոփոխութիւնները միանգամից չեն կարող արդիւնաւորուել: Առաջնահերթ խնդիր է երկրի քաղաքական, սոցիալ-տնտեսական կեանքը լիարժէ­քօրէն համապատասխանեցնել նոր սահմանադրական կարգին` ազատուելով նախորդ համակարգի ձեւաւորած կարծրատիպերից եւ հաստատել նոր համակարգից բխող ներիշխանական յարաբերու­թիւններ: Հանրային վստահութիւնը սկիզբ առած բարեփոխումների նկատմամբ օրէցօր աւելացնելու համար չպէտք է տպաւորութիւն թողնել, որ Սահմանադրական կարգը փոխուել է, բայց կառավարման գործելաոճը, տնտեսական եւ սոցիալական կարգերը մնացել են նոյնը: Քաղաքական կոալիցիան պար­տաւոր է վեր հանել առարկայական ու ենթակայական բոլոր խոչընդոտներն ու խնդիրները, որոնք թոյլ չեն տալիս անհրաժեշտ թափը հաղորդել երկրի զարգացմանը եւ սոցիալական արդարութեան միջա­վայր ստեղծել: Հարկ է արձանագրել, որ բարեփոխումների հանդէպ դեռեւս հանրային անվստահու­թիւնը յաղթահարուած չէ, եւ երկրի զարգացման տեմպերը մեզ չեն բաւարարում:

Այս առումով անհրաժեշտ է`

1. Հասարակութեան մէջ պետութեան եւ ապագայի հանդէպ վստահութիւն ու լաւատեսութիւն ձե­ւաւորելու նպատակով` գործադրել շահերի բախման դէպքերը բացայայտելու ու կանխելու, անօրինական գործունէութեան համար անխուսափելիօրէն պատասխանատուութեան ենթար­կելու, բիզնեսն ու հանրային իշխանութիւնը տարանջատելու ամբողջական համակարգ:

2. Վարել բարձր որակաւորում ունեցող, մրցունակ ու վստահելի մարդկային կապիտալ ձեւաւորե­լուն ուղղուած արդար ու թափանցիկ կադրային քաղաքականութիւն:

3. Կառավարութեան կառուցուածքի եւ գործունէութեան, պետական կառավարման համակարգի մարմինների մասին օրէնքներով ապահովել կառավարութեան, վարչապետի եւ նախարարների սահմանադրութեամբ նախատեսուած կարգավիճակներին համապատասխան լիազօրութիւն­ների եւ պարտականութիւնների տարանջատումն ու պատշաճ կարգաւորումը: Յետագայում անդրադառնալ կառավարութեան կառուցուածքն էականօրէն օպտիմալացնելու խնդրին:

4. Ընտրական օրէնսգրքում վերանայել գործող տարածքային ռեյտինգային ընտրակարգը, խոշո­րացուած համայնքներում ներդնել համայնքի ղեկավարի անուղղակի ընտրութեան մոդելը եւ աւագանիների ձեւաւորման համամասնական ընտրակարգ:

5. Յստակեցնել Հայաստանի տնտեսական կարգի սահմանադրական հիմք հանդիսացող սոցիա­լական-շուկայական տնտեսութեան մոդելը` նպատակ ունենալով մեղմել սոցիալական բեւե­ռացումը, խթանել աշխատատեղերի ստեղծումը, ձեւաւորել բազմակենտրոն տնտեսական զար­գացման օջախներ:

6. Անհրաժեշտ է ամէնօրեայ աշխատանք կառավարութեան ծրագրում ամրագրուած նպատակ­ների կենսագործման ուղղութեամբ` աղքատութեան 12 տոկոսով նուազեցում, անուանական նուազագոյն աշխատավարձի 25 տոկոս աճ, ժողովրդագրական իրավիճակի արմատական բա­րելաւում, սոցիալապէս անապահով ընտանիքների համար ինքնուրոյնաբար կայուն եկամտի ձեւաւորում, պարէնային ինքնաբաւութեան մինչեւ 75 տոկոսի ապահովում:

7. Անհրաժեշտ է գործնական քայլերով թոյլ չտալ, որ ապրանքային շուկաներում գերիշխող դիրք ունեցողները հակամրցակցային համաձայնութիւններով միասնական գնային քաղաքականու­թիւն թելադրեն:

8. Վերանայել իրականացուող սոցիալական քաղաքականութիւնը` նպատակ ունենալով քաղա­քացիների կենսաապահովման նուազագոյն պայմանների ապահովումը եւ գնաճի ազդեցու­թեան մեղմումը:

9. Ձեւաւորել պետական ռազմավարական անհրաժեշտ պաշարներ քաղաքացիներին աղէտներից եւ սոցիալ-տնտեսական ռիսկերից ապահովագրելու համար:

10. Հասնել Հայաստանի, Արցախի եւ Սփիւռքի, որպէս մէկ միասնական հայութեան ամբողջաց­ման` հայութեան ճակատագրում բոլոր հայերի մասնակցութիւնն ապահովող համապատաս­խան իրաւաքաղաքական միջավայրի ստեղծմանը:

Նիստի վերջում առաջարկուեց, որ կառավարման նոր համակարգի ներդրումից յետոյ ճիշտ կը լինի, եթէ քաղաքական կոալիցիան համատեղ ամփոփի գործունէութեան մէկ տարուայ արդիւնքները եւ դրանք ներկայացնի Հայաստանի քաղաքացիներին:

01, փետրուար, 2018թ.