2015-ին Նի­կոլ Դու­մա­նի Տուն-­Թան­գա­րա­նը հիւ­րըն­կա­լած է 7000 այ­ցե­լու

Ս­տե­փա­նա­կերտ-­Գան­ձա­սար ճա­նա­պար­հին տե­ղա­կա­յո­ւած Նի­կոլ Դու­մա­նի Տուն-­Թան­գա­րա­նը, իր գո­յու­թեան ա­ռա­ջին իսկ օ­րէն, դար­ձած է Ար­ցախ յա­ճա­խող զբօ­սաշր­ջիկ­նե­րու ուխ­տագ­նա­ցու­թեան վայր: Այ­ցե­լու­նե­րը Տուն-­Թան­գա­րա­նին մէջ կրնան տես­նել վե­րա­կանգ­նո­ւած 19րդ դա­րու ղա­րա­բա­ղեան գիւ­ղի

  կեան­քը, ծա­նօ­թա­նալ Նի­կոլ Դու­մա­նի գոր­ծու­նէու­թեան հիմ­նա­կան փու­լե­րուն: Panorama.am զրու­ցած է Նի­կոլ Դու­մա­նի Տուն-­Թան­գա­րա­նի վա­րիչ Մա­րիա Սո­ղո­մո­նեա­նի հետ:

Նի­կոլ Դու­մա­նի ազ­գագ­րա­կան Տուն-­Թան­գա­րա­նը եւ Ազ­գագ­րա­կան թա­ղա­մա­սը հիմ­նո­ւած են 2004ին: Մինչ օրս քա­նի՞ այ­ցե­լու ու­նե­ցած է թան­գա­րա­նը: Ինչ­պի­սի՞ մի­տում կը նկա­տէք. տա­րո­ւէ տա­րի կ­՝ա­ւել­նա՞ն այ­ցե­լու­նե­րը:

Նի­կոլ Դու­մա­նի Տուն-­Թան­գա­րա­նը ստեղ­ծո­ւած է հայ ժո­ղո­վուր­դի ազ­գա­յին-ա­զա­տագ­րա­կան պայ­քա­րի յայտ­նի ռազ­մա­կան ու քա­ղա­քա­կան գոր­ծիչ Նի­կոլ Դու­մա­նի մա­հո­ւան 90րդտա­րե­լի­ցին ա­ռի­թով: Տուն-­Թան­գա­րանն ու Ազ­գագ­րա­կան թա­ղա­մա­սը հիմ­նո­ւած են Ար­ցա­խի զբօ­սաշր­ջու­թեան զար­գաց­ման գոր­ծա­կա­լու­թեան կող­մէ` Պո­նիա­թեան ու Ե­րի­կեան ըն­տա­նիք­նե­րու հո­վա­նա­ւո­րու­թեամբ եւ բազ­մա­թիւ այլ բա­րե­րար­նե­րու ա­ջակ­ցու­թեամբ:

Թան­գա­րա­նը ստեղծ­ման օ­րէն մեծ հե­տաքրք­րու­թիւն ա­ռա­ջա­ցու­ցած է թէ՛ Ար­ցա­խի բնա­կիչ­նե­րուն, թէ՛ Ար­ցա­խի հիւ­րե­րուն հա­մար: Ըլ­լա­լով իւ­րօ­րի­նակ զբօ­սաշր­ջա­վայր` Ազ­գագ­րա­կան թա­ղա­մա­սը նպաս­տած է Ար­ցա­խի զբօ­սաշր­ջա­յին նե­րու­ժի զար­գաց­ման։ Իր գո­յու­թեան 12 տա­րի­նե­րուըն­թաց­քին Տուն-­Թան­գա­րա­նը հիւ­րըն­կա­լած է հա­զա­րա­ւորայ­ցե­լու­ներ Ար­ցա­խէն, Հա­յաս­տա­նէն ու այլ եր­կիր­նե­րէ: Այ­ցե­լու­նե­րու քա­նա­կը մօ­տա­ւո­րա­պէս կը կազ­մէ 15-20 տո­կոստա­րե­կան աճ: 2015 թո­ւա­կա­նին ազ­գագ­րա­կան հա­մա­լի­րըհիւ­րըն­կա­լած է գրե­թէ 7000 այ­ցե­լու:

Ո­րո՞նք են հիմ­նա­կան այ­ցե­լու­նե­րը` տե­ղա­ցի­նե՞­րը, թէ՞ զբօ­սաշր­ջիկ­նե­րը:

Ս­տեղծ­ման ա­ռա­ջին տա­րի­նե­րուն հա­մա­լի­րը կը հիւ­րըն­կա­լէր տե­ղա­ցի­ներ, ո­րոնք կազ­մա­կեր­պո­ւած այ­ցեր կը կա­տա­րէին ճա­նա­չո­ղա­կան նպա­տա­կով: Տա­րո­ւէ տա­րի մեծ­ցած է այ­ցե­լու­նե­րու աշ­խար­հագ­րու­թիւ­նը, եւ ե­թէ սկզբնա­կան շրջա­նին այ­ցե­լու­նե­րու բա­ցար­ձակմե­ծա­մաս­նու­թիւ­նը կը կազ­մէին Ար­ցա­խի, Հա­յաս­տա­նի ու Ս­փիւռ­քի հա­յե­րը, հի­մա, սա­կայն,ա­ւե­լի կը մեծ­նայ հա­մա­լի­րին հան­դէպ հե­տաքրք­րու­թիւ­նը ար­տա­սահ­ման­ցի զբօ­սաշր­ջիկ­նե­րուն կող­մէ:

Ինչ­պի­սի՞ն է այ­ցե­լու­նե­րու, յատ­կա­պէս օ­տար, ար­ձա­գան­գը թան­գա­րա­նին մէջ շրջե­լէ յե­տոյ:

Ծաղ­կա­շա­տի ազ­գագ­րա­կան թա­ղա­մա­սը կը ներ­կա­յաց­նէ իւ­րա­յա­տուկ հա­մա­լիր, ուր կարճփո­ղո­ցի մը վրայ ման­րակր­կիտ ձե­ւով վե­րա­կանգ­նո­ւած է 19րդ դա­րու ար­ցա­խեան գիւ­ղի կեան­քը` պատ­մա­ճար­տա­րա­պե­տա­կան ար­ժէք ներ­կա­յաց­նող շի­նու­թիւն­նե­րով ու հե­տաքրք­րա­կան կեն­ցա­ղա­յին ի­րե­րով: Սա­կայն այ­ցե­լու­նե­րը ա­ռա­ջին հեր­թին կը նշեն ար­ցա­խեան ո­գին,որ կը զգացուի հա­մա­լիր մտնե­լու ա­ռա­ջին իսկ վայր­կեա­նին:

Տուն-­Թան­գա­րա­նը բաղ­կա­ցած է քա­նի մը մա­սէ (թան­գա­րան, Նի­կոլ Դու­մա­նի դահ­լիճ, 19րդ դա­րու վեր­ջի բնա­կե­լի սե­նեակ, յա­րա­կից սե­նեա­կը, բա­կի շի­նու­թիւն­ներ, ազ­գագ­րա­կան թա­ղա­մաս): Յատ­կա­պէս ո՞ր հա­տո­ւա­ծին մէջ ա­ռա­ւել շատ կանգ կ­՝առ­նեն այ­ցե­լու­նե­րը, ի՞նչն է, որ ա­ռա­ւել շատ ու­շադ­րու­թեան կ­՝ար­ժա­նա­նայ, նաեւ՝ զար­մանք կ­՝ա­ռա­ջաց­նէ այ­ցե­լու­նե­րուն մօտ:

Ազ­գագ­րա­կան հա­մա­լի­րի բո­լոր շի­նու­թիւն­նե­րը հե­տաքրք­րու­թիւն կ­՝ա­ռա­ջաց­նեն այ­ցե­լու­նե­րուն մօտ: Ուղ­ղա­կի ա­տի­կա կա­խո­ւած է այ­ցե­լու­նե­րու նա­խա­սի­րու­թիւն­նե­րէն: Այ­ցե­լու­նե­րուն մէկ մա­սը նա­խա­պատ­ւու­թիւ­նը կու տայ Նի­կոլ Դու­մա­նի կեան­քին ու գոր­ծու­նէու­թեան ծա­նօ­թա­նա­լուն, միւս մա­սը ա­ւե­լի շատ հե­տաքրք­րո­ւած է ար­ցախ­ցի գիւ­ղա­ցիի կեան­քով:

Ըստ ձե­զի, ի՞ն­չը այ­ցե­լո­ւին կը բե­րէ թան­գա­րան:

Ե­թէ խօս­քը հայ այ­ցե­լո­ւի մա­սին է, ուս­տի ա­տի­կա, ի հար­կէ, հայ­րե­նա­սի­րու­թեան զգաց­մունքն է. այ­ցե­լել հայ­րե­նի­քը մար­դու մը, որ իր ամ­բողջ կեան­քը նո­ւի­րած է հայ­րե­նա­նո­ւէրգոր­ծու­նէու­թեան: Օ­տա­րերկ­րեայ այ­ցե­լու­նե­րուն հա­մար ազ­գագ­րա­կան հա­մա­լի­րը կը կա­պո­ւի ար­ցախ­ցի հա­սա­րակ գիւ­ղա­ցիի կեան­քին հետ, եւ այդ կեան­քով իսկ ապ­րե­լու ցան­կու­թիւնն է, որ օ­տա­րեկ­րա­ցին կը բե­րէ Նի­կոլ Դու­մա­նի Տուն-­Թան­գա­րան եւ Ազ­գագ­րա­կան թա­ղա­մաս:

Վեր­ջերս հա­մա­լի­րին մէջ կը մա­տուցուին նաեւ սնուն­դի, տե­ղա­ւոր­ման ու ժա­ման­ցա­յին այլծա­ռա­յու­թիւն­ներ, ո­րոնց նպա­տակն է հաս­նիլ հա­մա­լի­րի ինք­նա­բա­ւու­թեան ու այ­ցե­լու­նե­րուն ա­ռա­ջար­կել ա­ւե­լի հե­տաքրք­րա­կան ժա­մանց: Ա­տի­կա եւս կրնայ խթան հան­դի­սա­նալհա­մա­լի­րի այ­ցե­լու­նե­րու քա­նա­կի ա­ւել­նա­լուն:

Ինչ­պէ՞ս կը հա­մալ­րո­ւի թան­գա­րա­նը: Այ­սօր քա­նի՞ ցու­ցան­մոյշ կայ թան­գա­րա­նին մէջ:

Թան­գա­րա­նի ֆոն­տը յատ­կա­պէս հա­մալ­րո­ւած է Զ­բօ­սաշր­ջու­թեան զար­գաց­ման գոր­ծա­կա­լու­թեան կող­մէ, սա­կայն ազ­գագ­րա­կան թա­ղա­մա­սին մէջ ներ­կա­յա­ցո­ւած ցու­ցան­մոյշ­նե­րուն մէկ մա­սը նո­ւի­րա­բե­րած են Ծաղ­կա­շա­տի բնա­կիչ­նե­րը: Ընդ­հա­նուր առ­մամբ, հա­մա­լի­րին մէջ ներ­կա­յա­ցո­ւած են 200էն ա­ւե­լի ցու­ցան­մոյշ­ներ: