Արցախը յանձնելու մէջ մէկ յանցաւոր գոյութիւն ունի, եւ այդ հասցէատերը Նիկոլ Փաշինեանն է

«Հրապարակ»ի զրուցակիցը Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան Բիւրոյի ներկայացուցիչ Յակոբ Տէր-Խաչատուրյանն է։

– Արցախի նախագահ Սամուէլ Շահրամանեանն ուժի սպառնալիքի ներքոյ հրաման է ստորագրել՝ Արցախի Հանրապետութեան լուծարման վերաբերեալ։ Դուք ի՞նչ դիրքորոշում ունէք այդ հրամանագրի վերաբերեալ։

– Մենք հասկանում ենք այն պատճառները, որոնք նախագահը բացատրել է, թէ ինչու է ստորագրել այդպիսի բան, սակայն մենք համոզուած ենք, որ այդպիսի յայտարարութիւնը ոչ մի իրաւական ուժ չունի, եւ, բնականաբար, մենք պայքարելու ենք, որ վերականգնուի Արցախի Հանրապետութիւնը։

– Բողոքի ցոյցերի ֆոնին իշխանութեան ներկայացուցիչները Դաշնակցութեանն են մեղադրում, ասում են՝ մի անգամ իշխանութիւնը յանձնուեց Դաշնակցութեանը, իրենք էլ յանձնեցին Ատրպէյճանին՝ նկատի ունենալով Դաւիթ Իշխանեանի ընտրութիւնն Արցախի Ազգային ժողովի նախագահի պաշտօնում։

– Նախ՝ դա բացարձակ սուտ է եւ դա, բնականաբար, իշխանութեան տակտիկայի մասն է կազմում, որովհետեւ շատ լայն եւ հակադաշնակցական արշաւի են դիմել։ Արդեօք որտե՞ղ Ազգային ժողովի նախագահով դու իշխանութիւն ես դառնում, երբ երկրի նախագահը, երկրի պետնախարարը, երկրի բոլոր նախարարները ոչ մէկը դաշնակցական չեն։ Ընդհանուր ղեկավարութեան դիմումի հիման վրայ մենք ստանձնել ենք այդ պատասխանատուութիւնը, որպէսզի Ազգային ժողովի դիւանագիտական աշխատանքներն աշխարհին բացուելու յաւելեալ կշիռ ստանան, եւ մենք կարողանանք մեր համահայկական կարողականութիւնն ի սպաս դնել Արցախին, նաեւ՝ ընկեր Դաւիթ Իշխանեանի դէմքով, բայց լրջանանք․ ոչ մի ձեւով իշխանութեան ձգտելու միտք չունէինք, ընդհակառակը՝ ոչ իսկ մենք նախաձեռնեցինք, այսպէս կոչուած, պաշտօնի ստանձնումը, այլ չմերժելու իմաստով այդ ընդհանուր ղեկավարութեան փափաքին է, որ մենք ընթացք տուինք՝ ասելով, որ մենք չենք վախենում մեր պատասխանատուութեան բաժինը ստանձնելուց, բայց մէկ բաժինը, այլ ոչ թէ այսպէս խեղկատակութեամբ, հարցերը խեղաթիւրելով՝ փորձել ուշադրութիւնը շեղել իրենցից։ Արցախը յանձնելու մէջ մէկ յանցաւոր գոյութիւն ունի, եւ այդ հասցէատէրը Նիկոլ Փաշինեանն է։

– Հայաստանի կառավարութիւնը նոր հակառուսական գիծ է որդեգրել։ Փաշինեանը ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու ցանկութիւններ ունի, յայտարարում է, որ չպէտք է ծայրագաւառ դառնանք, Հռոմի ստատուտն են վաւերացնում, ինչին Ռուսաստանը շատ կոշտ արձագանգեց՝ Հայաստանի գործողութիւնները թշնամական որակելով։ Այս պահին ո՞վ է Հայաստանի բարեկամն ու դաշնակիցն աշխարհում, եթէ այդպիսիք կան, ի հարկէ։

– Որեւէ մէկ ժամանակ պէտք չէ խաբկանք ունենալ, որ մենք բարեկամներ ունենք, որը հայանպաստ կեցուածք ունենայ։ Մեր «բարեկամներից» իւրաքանչիւրը շարժւում է իր ազգային շահերով։ Նոյնն էլ Ռուսաստանի պարագայում է։ Աւելին՝ Ռուսաստանն ապրում է ուկրանիական հակամարտութեան հետեւանքները, կողքին ունի Թուրքիա: Եւ, այո, մենք էլ բաւականին դժգոհութիւններ ունենք Ռուսաստանի կեցուածքների նկատմամբ, եւ մի քանի անգամ նշել ենք, որ պէտք է լինի աւելի վճռական, եւ այս վերջին շրջանում անհասկանալի դրսեւորումներ է ունեցել: Բայց այս ամէնը չի նշանակում, որ պէտք է քաջալերուեն Հայաստանում հակառուսական տրամադրութիւնները, եւ մենք միտումնաւոր կերպով ռուսական թշնամանք ստեղծենք։ Մենք պէտք է որակապէս բարելաւենք հայ-ռուսական յարաբերութիւնները՝ փոխադարձ հասկացողութեան հիման վրայ, եւ այդ մեզ համար չափազանց էական խնդիր է, որովհետեւ, ուզենք կամ չուզենք, Ռուսաստանն ունի կարեւոր դերակատարութիւն այս տարածաշրջանում։

– Հայ դատի գրասենեակները սփիւռքում երկար տարիներ հայանպաստ գործունէութիւն են ծաւալել, այժմ ազգային կեանքում նոր արհաւիրքներ ու նոր օրակարգ կայ՝ Արցախն ու տեղահանուած արցախցիները։ Այս հարցը Հայ դատի գրասենեակների օրակարգո՞ւմ է։

– Անշուշտ, եւ այդ ուղղութեամբ արդէն իսկ արագ խորհրդակցութիւններ ենք անում, որպէսզի մեր մարտավարութեան մէջ փոփոխութիւններ մտցնենք, բայց այնպէս չէ, որ աշխատանքները դադարել են, որովհետեւ նաեւ մենք համոզուած չենք Արցախի կորուստի հետ եւ աշխարհի մէջ հաւաքներով, քաղաքական աշխատանքներով, քարոզչական միջոցներով մեծ ալիք ենք բարձրացնում։ Դրա լաւագոյն օրինակն այս օրերին համաշխարհային մակարդակով ցոյցերն են, որոնցից առաջինը տեղի ունեցաւ Լիբանանին մէջ, հիմա էլ շարունակւում է Լոնտոնում, Եւրոպայի կէտերում եւ Հիւսիսային Ամերիկայում։ Այդ ցոյցերն արցախեան յստակ դիրքորոշում ունենալու կողքին նաեւ ունեն ընդհանրապէս Հայաստանի շահերը պաշտպանելու յստակ նպատակ, եւ մենք մեր աշխատանքները պարզապէս բազմապատկելու ենք։

Կորիւն Սիմոնեան