«Իւրաքանչիւր Դաշնակցական Պատրաստ Է Իր Բոլոր Ուժերով, Իսկ Եթէ Հարկ Լինի` Նաեւ Կեանքի Գնով Ծառայել Հայաստանի Եւ Հայութեան Ազատագրութեան Դատին». Դաւիթ Իշխանեան

 Ստորեւ ՀՅԴ Արցախի ԿԿ ներկայացուցիչ Դաւիթ Իշխանեանի խօսքը ՀՅԴ 130-ամեակին նուիրուած հանդիսութեան

Հայ յեղափոխական դաշնակցութեան 130-ամեակի տօնակատարութիւնների մեկնարկը տրւում է Արցախից: Այն տեղի է ունենում Շուշիում` նորօրեայ ազատագրական պայքարի ու յաղթանակի խորհրդանիշ բերդաքաղաքում, որի ազատագրման ազդարարման պատիւը տրուեց մեր նահատակ գաղափարակից ընկերոջը` Աշոտ-բեկորին: Բոլորիս աչքի առաջ է այն պահը, երբ Դաշնակցութեան դրօշը ծածանուեց քաղաքի պարիսպների վրայ: Շուշիի ազատագրումը աւետեց Աշոտ Ղուլեանը` նստած բերդաքաղաքի պարիսպներին: Մեր ականջներում դեռ հնչում է նրա ձայնը` Գէորգի Պետրոսեանին. ասէք, որ Էնում պատեն նստած, հինչ անի՞մ:

Դաշնակցութիւնը ծնուել է ազգային-ազատագրական պայքարին լծուած ընկերվար յեղափոխականների միասնական կազմակերպութեան ստեղծման նպատակով: Այդ առումով, Դաշնակցութեան համար ազգային-ազատագրական պայքարը միշտ էլ եղել է գործունէութեան առանցք: ՀՅԴ-ն իր էութեամբ կարողացել է շուրջը համախմբել բոլոր այն ազնիւ եւ նուիրեալ անձանց, որոնք պատրաստակամ են եղել անմնացորդ նուիրումով հայրենիքի զոհասեղանին դնել ամենաթանկագինը: Ինչպէս ասւում է Դաշնակցականի երդման մէջ` «Իւրաքանչիւր դաշնակցական պատրաստ է իր բոլոր ուժերով, իսկ եթէ հարկ լինի` նաեւ կեանքի գնով ծառայել Հայաստանի եւ հայութեան ազատագրութեան դատին»:

Տասնամեակներ շարունակ Դաշնակցութիւնը «վտարուած» էր հայրենիքից. այն հայրենիքից, որի հողը սնուցուել էր նաեւ նրա գաղափարակիր մարտիկների արիւնով, եւ որտեղ աւելի քան եօթանասուն տարի խորհրդային հակադաշնակցական, հակաազգային քարոզչութիւնը չկարողացաւ ամլացնել դաշնակցական արեան հզօրութիւնն ու բեղմնաւորման կարողութիւնը:

Հէնց այդ գաղափարական արմատներն էին, որ 1980-ականների վերջերին նոր ծիլեր տուեցին եւ պարարտ հող ստեղծեցին ՀՅ Դաշնակցութեան` հայրենիք վերադարձի համար: Նա վերադարձաւ` մէկ անգամ եւս փաստելու, որ պատրաստ է նուիրուելու հայրենիքի ազատագրութեանը, պետականութեան կերտմանը, ճանապարհ հարթելու դէպի ազատ, անկախ եւ միացեալ Հայաստան:

Անկախութեանն ու ազատագրական պայքարին զուգահեռ` Դաշնակցութիւնն իր ողջ ներուժով մասնակցութիւն ապահովեց նաեւ հայրենի պետականաշինութեան գործում` երբեմն մաս կազմելով իշխանութեան, երբեմն էլ հանդէս գալով որպէս ընդդիմութիւն:

Դաշնակցութիւնը թէ՛ իշխանութիւն եւ թէ՛ ընդդիմութիւն եղած ժամանակ միշտ էլ հանդիսացել է կայունութիւն ապահովող վստահելի ուժ: Դաշնակցութեան համոզմամբ, երկրի ներսում ցնցումներն ու անկայուն իրավիճակները սերտօրէն կապուած են երկրի անվտանգութեան հետ` հաշուի առնելով նաեւ այն հանգամանքը, որ Արցախը գտնւում է կիսապատերազմական կամ պատերազմական իրավիճակում: Այդ առումով, մեզ համար անընդունելի են բոլոր տեսակի ներքին ցնցումները, որոնք գալիս են` հասարակութեանը պառակտելու, սեւերի ու սպիտակների բաժանելու, թշնամական մթնոլորտ սերմանելու:

Ազգային գաղափարախօսութիւնն ու ընկերվարութիւնը հնարաւորութիւն են տալիս Դաշնակցութեանը` որպէս յանձնառու կուսակցութիւն միշտ ներկայ գտնուելու ժողովրդի կողքին: Յաճախ շատերը փորձում են մեզ դիտարկել որպէս սովորական քաղաքական ուժ` չգիտակցելով, որ Դաշնակցութիւնը վեր է այդ ամէնից. այն գաղափարախօսութիւն է, որն իր ուրոյն տեղն է ապահովել իւրաքանչիւր հայի հոգում: Անկախ նրանից, թէ այդ հայ անհատը կուսակցական է, թէ անկուսակցական, մշակ է, թէ իշխանաւոր, աղքատ է, թէ հարուստ, իր հոգու խորքում ունի Դաշնակցութեան գաղափարախօսութիւնից մի մասնիկ:

Այսպիսով, Դաշնակցութիւնն իր մէջ ամբողջացնում է թէ՛ ազատամարտիկի, թէ՛ մշակութային գործչի, թէ՛ բանուորի, թէ՛ ուսուցչի եւ թէ՛ աշխատաւորի կերպարը: Նա առաջամարտիկ է պատերազմի դաշտում, տնտեսական ճակատում, մշակոյթի ասպարէզում, հասարակական կեանքի բոլոր ոլորտներում:

Այս ամէնը նկատի ունենալով, միգուցէ նաեւ պարտաւորուած` Դաշնակցութիւնը դառնում է առաջնորդող: Փոյթ չէ, թէ այս կամ այն ընտրութիւններում քանի տոկոս է ձեռք բերում, կարեւորը մեր յանձնառութիւնն ու առաջնորդողի դերն է:

Օրէցօր զարգացող աշխարհում դէմ յանդիման ենք կանգնում նոր մարտահրաւէրների: Այդ մարտահրաւէրները կարող ենք յաղթահարել միայն ու միայն ուժերի համախմբմամբ եւ միասնականութեամբ:

Մենք յաղթել ենք միասի՛ն, չենք զիջի միասի՛ն եւ կը զարգանանք միասի՛ն: Սա է մեր տեսլականն ու ապագան: Միասնութիւնն ու մեր ուժերի համախմբումը յաջողութիւնների գրաւականն է. ուրիշ ձեւաչափ ու այլ ելք չունենք: Եթէ չենք իւրացրել այդ պարզ կարգախօսը, ուրեմն անյաջողութիւններն ու կորուստներն անխուսափելի են:

Խօսքը գործի վերածելու, անձնական շահախնդրութեամբ չառաջնորդուելու եւ քաղաքական կամք ցուցաբերելու ժամանակն է:

Մենք գիտակցում ենք, որ պատասխանատու ժամանակաշրջան ենք թեւակոխել: Ոչ միայն հայութեան, ոչ միայն Հայաստան աշխարհի, այլեւ տարածաշրջանային շահերով հետաքրքրուող ուժային կենտրոններն իրենց ուշադրութիւնը սեւեռել են Արցախում տեղի ունեցող քաղաքական անցուդարձին: Իւրաքանչիւրն ունի իր հետաքրքրութիւններն ու շահերը, հետեւաբար` նաեւ ներազդելու ձգտումները, իսկ ներազդելու համար փորձում են գտնել նոր լծակներ: Այս պարագայում խնդիրն այն է, թէ որքանո՛վ է մեր դիմադրողականութիւնն ամուր, որքանո՛վ է մեր կեցուածքը համահունչ օտարածին ներթափանցումներին դիմակայելու համար:

2016 թուականի ապրիլեան պատերազմական գործողութիւններն ապացուցեցին, որ մեր ժողովուրդն ունակ է օրհասական պահերին միասնական բռունցք դառնալու: Այստեղ յաղթեց ժողովրդի ներքին բնազդը, այն մի մասնիկ Դաշնակցութիւնը, որը կայ իւրաքանչիւր հայի հոգում:

Ես կարող եմ այս հարթակից խօսել մեր յաջողութիւնների ու կորուստների մասին` ոլորտ առ ոլորտ, հանգրուան առ հանգրուան, շրջան առ շրջան, բայց այսօր դրա ժամանակը չէ:

Լինենք ազնիւ ու անաչառ, խոստովանենք, որ երբ մեզ լքել է միասնականութեան ոգին ու համախմբման ուժը, կրել ենք պարտութիւններ: Երբ պառակտուել ենք, չի ուշացել թշնամու հարուածը: Մեր հանրութիւնը մօտ է այդ եզրագծին: 30 տարիների ընթացքում մենք այսչափ մօտ չենք եղել պառակտման կարմիր գծերին: Համոզուած եմ, որ այս հանգրուանում եւս ազգային սթափ գիտակցութիւնը չի լքելու մեզ, եւ դա կախուած է իւրաքանչիւրիցս` անհատ առ անհատ, ընտանիք առ ընտանիք, կուսակցութիւն առ կուսակցութիւն:

Մեր խոնարհումը` բոլոր նահատակներին, որոնք կերտեցին այս օրը:

Սերունդների առջեւ պատասխանատուութեան գիտակցութիւնը չի կարող դաւաճանել մեզ: Ունեցածը պահելու, զարգացնելու եւ ընդլայնելու ճակատագիրը մեր սերունդներին է վերապահուած:

Ուզում եմ ՀՅԴ 130-ամեակի կապակցութեամբ շնորհաւորել բոլորիդ եւ աշխարհասփիւռ հայ ժողովրդին` վստահ լինելով, որ Դաշնակցութիւնը, ինչպէս անցած 130 տարիներին, ապագայում եւս հաւատարիմ կը լինի իր առաքելութեանը, իսկ հայրենի իշխանութիւնները եւ աշխարհի տարբեր ծագերում ապրող մեր հայրենակիցներն իրենց իրական ու արժանի գնահատականը կը տան համահայկական ու ազգային մեր կառոյցին, որի անունը Հայ Յեղափոխական դաշնակցութիւն է:

Կեցցէ՛ Արցախը:

Կեցցէ՛ հայ ժողովուրդը` Միացեալ, Ազատ եւ Անկախ Հայաստանով: