Կիպրոսի Հայոց վարժարանի եւ եկեղեցւոյ համալիրը թրքական կրկնակ գրաւումին տակ

Թուրքիոյ գրաւումի տակ գտնուող հիւսիսային Կիպրոսը դուռը կը բանայ հիմնադրամին առջեւ, որուն նախագահը Սելճուք Պայրաքթարն է, Էրտողանին փեսան:

Երեքշաբթի 7 Նոյեմբերին Կիպրոսի հիւսիսը գրաւող թուրք ոյժին պարագլուխները դռնբացէքը կատարած են հայոց Մելիքեան-Ուզունեան Վարժարանին եւ Սբ.Աստուածածնայ եկեղեցւոյն շրջափակին մէջ:

Տասնեակ տարիներ առաջ USAID-ի եւ UNDP-ի բազմամիլիոն նպաստով կատարուած նորոգութիւնը որ կոչուած էր վերակենդանացնելու հայոց գաղութին երբեմնի կալուածը՝ ներառեալ մանկապարտէզի, նախակրթարանը, եկեղեցին եւ առաջնորդարանը: Նոր այս գրաւումը կը ծաւալի հիմնադրամի մը ձեռքով, որուն նախագահն է Սէլճուք Պայրաքթար որ ծանօթ դարձած է իբրեւ արտադրողը Պայրաքթար տրոններուն որոնք վճռական դերը կատարած են Արցախի 44 օրուան պատերազմին մէջ:

Կրնանք հարցնել թէ ինչո՛ւ ճիշդ հայ կալուածն է ընտրուած տարփողելու եւ սատարելու Պայրաքթարի հիմնադրամին «գիտական եւ կրթական նպատակները»: Կալուածին նորոգումը յղացուած էր նախապէս զայն դարձնելու համար հաշտութեան, փոխադարձ վստահութեան վերականգնումին եւ բնականոն համակեցութեան խորհրդանիշ մը: Այդ իսկ պատճառաւ վերջերս կատարուածը կը յարուցանէ վրդովմունք ու ընդվզում:

Կիպրացի թուրք որոշ լրատուները միջադէպին անդրադառնալով դատապարտած են զայն իրենց խմբագրականներուն մէջ, անոնցմէ մէկ քանին չվարանելով զայն իբրեւ գողութիւն որակելու: Միւսները իրենց զարմանքը յայտնած են որ միջադէպը որ եւ է հակադարձութեան կամ դատապարտումի չէ արժանացած:

Թուրքիոյ գրաւումին տակ գտնուող հիւսիսային Նիկոսիոյ Հայոց կալուածը Կիպրահայութեան համար զգացական եւ հոգեւոր գանձ մըն է: Կիպրահայերուն զգալի մէկ մասը Ցեղասպանութենէն վերապրածներուն շառաւիղներ են:

Երեքշաբթի օրուան հանդիսութեան ներկայ էին Թուրք Կիպրացի կառավարիչ Էրսին Թաթար, վերջինիս «նախարարները», առ գրաւեալ Կիպրոս Թուրքիոյ «դեսպան» Մէթին Ֆէյզիօղլու, Սէլճուք Պայրաքթար անձամբ, ինչպէս նաեւ բարձրաստիճան այլ պաշտօնեաները:

Թուրքիոյ երիտասարտութեան եւ մարզանքի նախարար Օսման Աշգըն Պագ ընթերցած է նախագահ Էրտողանի մաղթանքը:

Մտահոգիչ այս անկիւնադարձը ի չիք կը դարձնէ UNDP-ACT-ին USAID-ին նպաստով 2009-2012ի նորոգութեամբ ուրուագծուած նպատակը՝ հասնիլ հաշտութեան եւ փոխադարձ վստահութեան: Յիշեցնենք որ հայոց համալիրի նորոգութեան գործը արժանացած է Europa Nostra 2015ի տարեկան մրցանակին:

Կիպրահայեր – Նիկոսիա, 10 Նոյեմբեր 2023

Սիմոն Այնէճեան