Վարնկաթաղի հերոսների յիշատակի օրն է

2020 թ. Սեպտեմբերի 27-ից մինչ Նոյեմբերի 9-ը՝ պատերազմի «տաք» փուլի իւրաքանչիւր օր, ինչպէս նաեւ յետպատերազմեան «սառը» փուլի տարբեր օրեր ինքնաբերաբար վերածուեցին նաեւ նահատակ հայորդիների յիշատակի օրերի:

Հոկտեմբերի 6-ն այդ օրերից մէկն է: Մինչ այդ…

1994 թ. զինադադարից յետոյ Արցախեան գոյապայքարում փառաւոր ուղի անցած ՀՅԴ Շուշիի առանձին մոտոհրաձգային գումարտակի հենքով Արցախում ստեղծուեց 77-րդ առանձին մոտոհրաձգային գումարտակը: Պաշտպանութեան բանակի այդ ստորաբաժանումը մինչ օրս գործում է, իսկ գումարտակի վետերանները պարբերաբար այցելում են այդ զօրամասը՝ յայտնի «Պետոյի չաստը» (լեգենդար Պետօն՝ Արցախի հերոս Պետրոս Ղեւոնդեանը, Շուշիի առանձին հրաձգային գումարտակի փոխհրամանատարն էր):

ՀՅԴ Շուշիի առանձին մոտոհրաձգային գումարտակի հենքի վրայ շուրջ երկու տասնամեակ անց՝ 2017 թուականին, ՀՀ ԶՈւ ԳՇ պետի հրամանով, իբրեւ առանձին հրաձգային ստորաբաժանում, կազմաւորուեց նաեւ ՀՅԴ անդամներից ու համակիրներից կազմուած Պահեստազօրային կամաւորականների գումարտակը, որը նաեւ ԶՈւ զօրամասերից մէկում մասնակցեց մէկշաբաթեայ վարժական հաւաքների: 2018 թուականին` ՀՀ-ում տեղի ունեցած իշխանափոխութիւնից յետոյ, նշեալ գումարտակը կազմալուծուեց:

Շուրջ մէկ տարի անց՝ 2019 թուականին, «Կամաւորական շարժում» հայրենասիրական, բարեգործական, հասարակական կազմակերպութեան նախաձեռնող խումբը յայտարարեց, որ ՀՀ պաշտպանութեան նախարարութեան հետ համագործակցաբար ստեղծւում են բանակին կից, բանակի հրամանատարութեանը ենթակայ պահեստային ստորաբաժանումներ (վաշտեր), որոնք պէտք է կազմուած լինէին կամաւորութեան հիմունքով: Արդիւնքում՝ 2019 թ. Նոյեմբերին ստեղծուեց ՀՅԴ «Կամաւորական շարժում» հասարակական կազմակերպութիւնը, որի խորհրդի նախագահն է ՀՅԴ Բիւրոյի նախկին ներկայացուցիչ Հրանդ Մարգարեանը:

«Մենք պարտադրուած ենք պաշտպանել մեր սահմանները, պարտաւոր ենք մեր սերնդի մեծագոյն նուաճումը՝ ազատագրուած Արցախը, իբրեւ հայրենիքի անբաժան մաս, փոխանցել յաջորդ սերունդներին». «Կամաւորական շարժում» ՀԿ-ի հիմնադրման մասին ազդարարող յայտարարութեան սոյն տողերը իւրօրինակ կանխազգացում էին, որ ազատագրուած Արցախի գլխին շատ շուտով սեւ ամպեր են կուտակուելու։ «Կամաւորական շարժման» ստեղծումը, յիրաւի, հայութեան ինքնապաշտպանական բնազդի պոռթկումն էր, հայոց անկախ պետականութեան, ազատագրուած Արցախի լինելիութեան իրաւունքի նուաճման, հայկական շարունակականութեան ուղենիշը:

… Հոկտեմբերի 2-ին Արցախի հիւսիսային պաշտպանական դիրքեր մեկնած ՀՅԴ «Կամաւորական շարժում» հասարակական կազմակերպութեան 2-րդ վաշտի 22 եւ 1-ին վաշտի (այն Արցախի հիւսիսային դիրքեր էր մեկնել Սեպտեմբերի 27-ին) 2 կամաւորականների առաւօտը Հոկտեմբերի 6-ին բացուեց վերջին անգամ: Վարնկաթաղ (Լուլասազ, մինչ 2002 թ.՝ Յակոբ Կամարի) գիւղին յարող ռազմավարական նշանակութեան բարձունքը նուաճելը թուրք-ատրպէյճանական զինուած ստորաբաժանումների համար կարեւորագոյն նշանակութիւն ունէր: Եւ գործի դրուեց թուրքական լաւագոյն սպառազինութեամբ յագեցած ստորաբաժանման ողջ ներուժը՝ նուաճելու այն: Վարնկաթաղի պաշտպանութեան, իսկ այնուհետեւ՝ դէպի բարձունք ծաւալուած թշնամուն յետ մղելու, հակագրոհի ծանր եւ անհաւասար մարտերում նահատակուեցին՝

Մհեր Յարութիւնեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտի հրամանատար)

Դանիէլ Թովմասեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Արշակ Մելիքեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Նարեկ Սահակեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Քրիստափոր Արթինը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Գէորգ Հաճեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Աբրահամ Բարնջեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Վիգէն Մուրատեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Տաւրոս Աբրահամեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Մանուկ Մարգարեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Յովհաննէս Պետրոսեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Երուանդ Թադեւոսեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Մանուկ Թորոսեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Գոռ Սարգսեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Արման Խաչատրեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Կարէն Պատալեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Ալպերթ Խառատեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Արայիկ Մկրտչեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Սուրէն Յովսէփեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Ալիկ Մկրտչեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Սուրէն Վանցեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Արկադի Իսրայէլեանը (ՀՅԴ կամաւորական 2-րդ վաշտ)

Տիգրան Ասատրեանը (ՀՅԴ կամաւորական 1-ին վաշտ)

Արկադի Միսկարեանը (ՀՅԴ կամաւորական 1-ին վաշտ):

Արցախի Հանրապետութեան պետական սահմանը պաշտպանելիս ցուցաբերած բացառիկ քաջութեան ու արիութեան համար նահատակ 24 հայորդիներից Մհեր Յարութիւնեանը պարգեւատրուեց Արցախի Հանրապետութեան «Մարտական խաչ» 1-ին աստիճանի, Քրիստափոր Արթինը՝ «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճանի շքանշաններով, իսկ մնացեալ 22-ը՝ Արցախի Հանրապետութեան «Արիութեան համար» մետալներով:

Փա՛ռք Վարնկաթաղի հերոսներին:

Փա՛ռք Հայրենիքի նահատակներին:

Վահէ Սարգսեան