Չմարող անցեալը․ ՍԵՒՐԻ դաշնագիրը իրաւատիրական անժխտելի վաւերագիր
1920 թուական, Օգոստոսի 10
Հայաստանի Հանրապետութեան ներկայացուցիչ Աւետիս Ահարոնեանը ոսկեայ գրչով ստորագրեց Սևրի դաշնագիրը, որով ճանաչւում էր Միացեալ և Անկախ Հայաստանի իրաւական գոյութիւնը։
Լսւում է Ահարոնեանի ձայնը․
– Ես խօսում եմ յանուն Անկախ և Միացեալ Հայաստանի, կազմուած ու ճանաչուած Սևրի դաշնագրով, որը ստորագրել եմ․․․ Այդ դաշնագրից մենք չենք կարող հրաժարուել․․․ Հայ ժողովուրդը սպասում է, եւ եթէ նորից յուսախաբ դառնայ․․․կը հետամտի այլ ճամբաներ, այլ հնարներ, այլ օգնութիւն, բայց երբեք չի հրաժարուի իր նուիրական հողերից։
Սարտարապատից մինչև Սեւր ու Լոզան և մինչև հեռաւոր Գանատա, հայութիւնը երբեք չհրաժարուեց իր նուիրական հողերից և իր վերապրումի ու պայքարի երկար ճանապարհը՝ յանուն ազատ և միացեալ Հայաստանի, շարունակւում է մինչև այսօր՝ չթողնելով աշխարհին մոռացութեան մատնել Սևրի դաշնագիրը և պահանջելով աշխարհից բացել պատմութեան էջերը և միջազգային օրէնքի ու իրաւունքի առումով հատուցել իրենց պարտքը Հայաստանին ու հայ ժողովրդին։
Եւ ահա կարդում ենք․
1 Օգոստոս 1978, Մոնթրէալ
ՀՅԴ Գանատայի կոմիտէներուն եւ ընկերներուն
Սիրելի Ընկերներ,
10 Օգոստոս 1978-ը ՍԵՒՐԻ դաշնագրի 58 -րդ ամեակն է։
Հակառակ բոլոր ուրացումներուն եւ մոռացումներուն, հայութիւնը տէր է իր ԱՐԴԱՐ ԴԱՏԻՆ եւ պահանջատէր իր պապենական ՊԱՏՄԱԿԱՆ հողերուն, որ ցարդ բռնագրաւուած կը մնայ ցեղասպան թուրքին կողմէ։
ՍԵՒՐԻ դաշնագիրը իրաւատիրական անժխտելի վաւերագիր մըն է, ԱՆԺԱՄԱՆՑԵԼԻ միջազգային պարտամուրհակ մը, որ ուշ կամ կանուխ պէտք է վճարուի, իբրեւ հատուցում ՝ յանուն Ազատութեան հայու թափած արեան։
Գանատական կառավարութիւնը որպէս ՍԵՒՐի ստորագիր պետութիւններէն մին, պէտք է ջանադիր ըլլայ սոյն դաշնագրին հայ ժողովուրդի վերաբերեալ յօդուածներուն գործադրութեան, որուն համար իբրեւ գանատահայ պիտի պահանջենք մեր կառավարութենէն, հետամուտ ըլլալ ընդհանրապէս մարդկային իրաւունքներու վերահաստատման եւ այս պարագային՝ մասնաւորաբար իրազեկուած հայ ժողովուրդի արդար պահանջներուն իրագործման։
Ընկերներ,
Սեւրով նուիրագործուած մեր իրաւունքները հետապնդելու գծով, կը պահանջենք որ բոլոր Կոմիտէները, ՀԵԴ-ՀՕՄ-ՀՄԸՄ-ՀԱՄԱԶԳԱՅԻՆ-ՀԱՅ ԴԱՏ եւ այլ Մարմիններ եւ անհատներ, հեռագիրներ ուղարկեն Վարչապետին, Արտաքին Գործոց Նախարարին եւ Խորհրդարանի Արտաքին Գործոց յանձնախումբի Նախագահութեան, այնպէս մը որ բոլորին ալ հասնի միաժամանակ 10 Օգոստոսին։
Ուշադիր ըլլալ որ հեռագիրները կաղապարուած – քլիշէ- չըլլան, բայց ըլլան նոյնիմաստ։ Կը պահանջենք առաքուած հեռագիրներու պատճէները ունենալ մեր արխիւներուն համար։
Յաջողութեան մաղթանքներով եւ ընկերական բարեւներով
Հ․Յ Դաշնակցութեան Գանատայի Կեդրոնական կոմիտէ։
Յ․Գ․ – Ներփակ կ’ուղարկենք գրքոյկ մը, որպէս ուղեցոյց օգտագործելու համար ձեր հեռագիրներու առաքման։
Նորից լսւում է Ահարոնեանի ձայնը․
– Յարգա՜նք քեզ, նահատա՛կ ժողովուրդ։
Հազար տարիների արիւնի մառախուղի միջից դու քայլում ես անյողդողդ, յամառ ու վսեմ դէպի մի վեհագոյն, մի սքանչելի նպատակ․․․
ԱՐՄԻՆԷ ՄՈՒՔՈՅԵԱՆ ԹԱՇՃԵԱՆ