ԶԱՒԱՐԵԱՆԻ ՀՈԳԻՆ
ԶԱՒԱՐԵԱՆԻ ՀՈԳԻՆ
(Հատուած)
…Ու դարձեալ կ՚ողջունեմ քեզ, ո՜վ տառապանքի բեռնակիր,
Հասարակաց դուն ուղղամիտ սպասաւոր,
Ժողովուրդի ժամակոչ, զրկեալներու իրաւաբան,
Եւ պարագլուխ խոնարհ և անդադար մշակ և մեծարժէք բանուոր…
Եւ նորէն քեզ կ՚ողջունե՛մ, գերերջանիկ գիւղատնտես,
Երբ քու գութդ ուրիշին համար գարու՛ն էր…
Երբ ամառդ առատութիւ՜նն էր թշուառին,
Երբ աշունդ ադիւ՛նք էր, և քու ձմեռդ արեգա՛կ։
Եւ ես թող ողջունեմ քեզ, երէց եղբայր մեր ամենուն,
Մեր ամենուն խնկարկու, մեր ամենուն մտրակիչ.
Եւ անկաշկանդ հռետոր և մաքսաւորաց հալածիչ…
Եւ դուն տաճարներ մաքրագործող ընկերային Նազովրեցի…
ՍԻԱՄԱՆԹՕ
«Դրօշակ», Մայիս-Յունիս 1914
Այս քերթուածը Սիամանթոյի վերջին ստեղծագործութիւններէն մէկն է։ Սիմոն Զաւարեան, հայ յեղափոխական շարժման աւագ ջահակիրներէն և մէկը՝ Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան հիմնադիր երրորդութեան երախտաւորներէն, մահացաւ Պոլսոյ մէջ 1913-ի Հոկտեմբերին և իր յուղարկաւորութիւնը դէպի Թիֆլիս վերածուեցաւ համազգային մեծ ցոյցի։ Իր դագաղին կ՚ընկերանար Սիամանթօ, որուն համար Զաւարեան եղած էր գաղափարի իսկական հոգեհայր մը։
Զաւարեանի թաղման վեհաշուք արարողութենէն ետք, Սիամանթօ, Յովհաննէս Թումանեանի պնդումներուն ընդառաջելով, երկարաձգեց իր կեցութիւնը Թիֆլիսի մէջ և նոյնինքն Թումանեանի կարգադրութեամբ կրցաւ այցելել Երևան, Էջմիածին և Օշական։ Վերադարձի ճամբուն վրայ, պահ մը կանգ առաւ Ժընև, բայց փութաց հասնիլ Պոլիս…ուր կը պատրաստուէր թուրք պետութեան ցեղասպանական եղեռնագործութիւնը հայոց դէմ և որուն առաջին զոհերէն պիտի ըլլար ինք։
Կ. Արմենեան