Հայ Դատի Եւրոպայի Գրասենեակը Եւրոպական Միութենէն Շօշափելի Քայլեր Կ՛ակնկալէ

Հայ դատի Եւրոպայի գրասենեակը յայտարարութեան մը միջոցաւ անդրադարձաւ  Եւրոպական խորհրդարանի վերջին բանաձեւերուն մէջ Արցախին եւ Հայաստանի Հանրապետութեան վերաբերող դրոյթներուն՝ շեշտելով, որ անկէ շօշափելի քայլեր կ՛ակնկալէ: Ստորեւ՝ այդ յայտարարութիւնը.

«Եւրոպական խորհրդարանը Փետրուարի 28ի իր լիագումար նիստի ընթացքում ընդունել է 2023 թ. ԵՄ ընդհանուր արտաքին եւ անվտանգութեան քաղաքականութեան իրականացման, ինչպէս նաեւ ԵՄ պաշտպանական եւ անվտանգութեան ընդհանուր քաղաքականութեան վերաբերեալ տարեկան զեկոյցնէր: Ի սկզբանէ յիշեալ զեկոյցները եղել են Յունուարի 16ի լիագումար նիստի օրակարգում, սակայն քուէարկութիւնը յետաձգուել է Փետրուարի 28:

«Եւրոպական խորհրդարանի երկու զեկոյցներն էլ կարեւոր դրոյթներ են պարունակում Ղարաբաղեան հակամարտութեան, Արցախում Ադրբեջանի կողմից իրականացուած էթնիկ (ցեղային) զտումների, Հայաստանի Հանրապետութեան նկատմամբ Ադրբեջանի ագրեսիայի (յարձակումին), ինչպէս նաեւ ԵՄ-Հայաստան յարաբերութիւնների վերաբերեալ:

«ԵՄ ընդհանուր արտաքին եւ անվտանգութեան քաղաքականութեան իրականացման զեկոյցը խստօրէն դատապարտում է Ադրբեջանի կողմից Լեռնային Ղարաբաղի հայերի դէմ նախապէս ծրագրուած եւ չարդարացուած յարձակումը, կոչ է անում Ադրբեջանի իշխանութիւններին թոյլ տալ հայ բնակչութեան անվտանգ վերադարձը Լեռնային Ղարաբաղ՝ տրամադրելով իրենց իրաւունքների պաշտպանութեան ամուր երաշխիքներ: Խորհրդարանը նաեւ պահանջում է պաշտպանել Արցախում հայկական մշակութային, պատմական եւ կրօնական ժառանգութիւնը՝ ԵՈՒՆԵՍԿՕի չափանիշներին եւ Ադրբեջանի միջազգային պարտաւորութիւններին համապատասխան: Խորհրդարանը Արցախի նկատմամբ Բաքուի յարձակումը որակում է որպէս միջազգային իրաւունքի եւ մարդու իրաւունքների, 2020 թուականի Նոյեմբերի 9ի յայտարարութեան, ինչպէս նաեւ ԵՄ միջնորդութեամբ ընթացող բանակցութիւններում ձեռք բերուած պարտաւորութիւնների կոպիտ եւ ակնյայտ խախտում:

«Եւրոպական խորհրդարանի լիագումար նիստը նաեւ ընդգծում է, որ իրավիճակի վերաբերեալ խորհրդարանի բազմաթիւ նախազգուշացումները չեն յանգեցրել Ադրբեջանի նկատմամբ ԵՄ քաղաքականութեան որեւէ փոփոխութեան: Խորհրդարանը պնդում է, որ Ադրբեջանի հետ ԵՄ յարաբերութիւնների ցանկացած խորացում պէտք է պայմանաւորուի մարդու իրաւունքների յարգման հարցում այդ երկրի զգալի առաջընթացով, մասնաւորապէս՝ օրէնքի գերակայութեան, ժողովրդավարութեան եւ հիմնարար ազատութիւնների, ներառեալ էթնիկ փոքրամասնութիւնների պաշտպանութիւնը:

«Եւրախորհրդարանն այնուհետեւ Եւրոպական միութեանը կոչ է անում անյապաղ պատժամիջոցներ կիրառել Ադրբեջանի նկատմամբ եւ կասեցնել էներգետիկայի (ուժանիւթի) ոլորտում ռազմավարական գործընկերութեան մասին փոխըմբռնման յուշագիրը:

«Ի թիւս այլնի, Եւրոպական խորհրդարանը աջակցութիւն է յայտնում Հայաստանին, Հայաստանում ԵՄ քաղաքացիական առաքելութեանը կոչ է անում ուշադիր հետեւել տեղում զարգացող անվտանգային իրավիճակին, թափանցիկ հաշուետուութիւն տրամադրել խորհրդարանին եւ ակտիւօրէն (աշխուժօրէն) նպաստել հակամարտութեան կարգաւորման ջանքերին: Խորհրդարանը նաեւ Արտաքին գործողութիւնների եւրոպական ծառայութեանը կոչ է անում աջակցել Հայաստանին՝ Խաղաղութեան եւրոպական հիմնադրամի միջոցով, մասնաւորապէս՝ հիբրիդային (խառնածին) սպառնալիքների դէմ պաշտպանունակութիւնն ուժեղացնելու նպատակով:

«ԵՄ պաշտպանական եւ անվտանգութեան ընդհանուր քաղաքականութեան վերաբերեալ զեկոյցը նաեւ պարունակում է դրոյթներ, որոնք համընկնում են միւս զեկոյցի դրոյթների հետ: Բացի դրանցից, այս զեկոյցով Խորհրդարանը ԵՄ խորհրդին կոչ է անում պատրաստ լինել նպատակային եւ անհատական պատժամիջոցներ կիրառել ագրեսիայի հեղինակների դէմ, ներառեալ, բայց չսահմանափակուելով նախագահ Ալիեւի քաղաքական եւ ռազմական շրջապատով, ինչպէս նաեւ ցանկացած դէպքում բացառել Ադրբեջանից նաւթի եւ գազի ներկրումը:

«Մեկնաբանելով յիշեալ զեկոյցների ընդունումը՝ Հայ Դատի Եւրոպայի գրասենեակի նախագահ Գասպար Կարապետեանը նկատել է.

«Եւրոպական խորհրդարանը հաւատարիմ է մնում իր գործառոյթին որպէս ժողովրդավարութեան պալատ՝ յստակ եւ օբյեկտիւ (առարկայական) դիրքորոշում ընդունելով Ադրբեջանի թշնամական քաղաքականութեան վերաբերեալ, ինչպէս Արցախի, այնպէս էլ Հայաստանի Հանրապետութեան նկատմամբ: Որպէս ԵՄ քաղաքացիներ՝ մենք երախտապարտ ենք մեր ընտրուած խորհրդարանականների մեծամասնութեանը՝ իրենց անաչառութեան համար: Այնուամենայնիւ, մենք պէտք է արձանագրենք, որ, ցաւօք, ԵՄ գործադիր իշխանութիւնը վարել եւ վարում է այլ քաղաքականութիւն՝ ի թիւս այլնի գովաբանելով Ադրբեջանի նաւթային դիկտատորին որպէս «վստահելի գործընկեր»: Ի վերջոյ, գործադիրն է ձեւաւորում իրականութիւնը: Հայ Դատի Եւրոպայի գրասենեակը եւ նրա յանձնախմբերը կը շարունակեն իրենց ամենօրեայ աշխատանքը ԵՄ ընտրուած ներկայացուցիչների հետ եւ կը շարունակեն ԵՄ գործադիրին իր քաղաքականութեան համար պատասխանատուութեան ենթարկելու աշխատանքները: Մենք Եւրոպական միութիւնից ակնկալում ենք շօշափելի քայլեր: Եւրոպական խորհրդարանի բանաձեւերը հիմք են հանդիսանում այդ քայլերի համար»: