«Վարչապետի Հետ Բնականոն Յարաբերութիւններ Ունենք». Հրանդ Մարգարեան
«ԵՐԿԻՐ»Ի ՀԱՐՑԱԶՐՈՅՑԸ ՀՅԴ ԲԻՒՐՈՅԻ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑԻՉ ՀՐԱՆԴ ՄԱՐԳԱՐԵԱՆԻ ՀԵՏ
Առաջիկայ մէկ շաբաթում ՀՅԴն եւ ՀՀԿն նոր համագործակցութեան յուշագիր կը ստորագրեն: Այս եւ այլ հարցերի շուրջ «Երկիր»ը զրուցել է ՀՅԴ Բիւրոյի ներկայացուցիչ Հրանդ Մարգարեանի հետ:
«ԵՐԿԻՐ».- Պարո՛ն Մարգարեան, մամուլը յամառօրէն գրում է, որ ՀՅԴի եւ վարչապետ Կարէն Կարապետեանի յարաբերութիւնները լարուած են: Այսօր էլ թերթերից մէկը գրել էր, թէ իբր երէկ մի խնջոյքում Կարէն Կարապետեանի կատակների հիմնական թեման եղել են դաշնակցականները, թէ իբր դաշնակցական նախարարներին մտածում է կանանցով փոխարինել:
ՀՐԱՆԴ ՄԱՐԳԱՐԵԱՆ.- Ներկայ չեմ եղել այդ թերթի մատնանշած խնջոյքին, չգիտեմ՝ ով ինչ է ասել, բայց կարծում եմ, որ այն մարդիկ, ովքեր նման լուրեր են տարածում, այլ նպատակներ են հետապնդում: Ես չեմ ուզում այդ խաղին կուլ գնալ: Այդուհանդերձ, կատակի ժամանակ կարելի է շատ բան ասել, բայց, միեւնոյն ժամանակ, կին նախարար ունենալը կատակելու բան չէ: 21րդ դարում մարդկութիւնը ձգտում է, որ կանայք նոյնչափ ներկայացուածութիւն ունենան քաղաքականութեան մէջ, կառավարութիւնների մէջ, որչափ տղամարդիկ: Ի՞նչ վատ կը լինի եթէ անգամ վարչապետն էլ կին լինի: Մերկելը կին է, վա՞տ վարչապետ է: Դրա մէջ ոչ մի անպատեհութիւն չկայ, զարմանալու բան չկայ, 21րդ դարում պէտք է այդպէս մտածել:
«ԵՐԿԻՐ».- Այդուհանդերձ, լարուա՞ծ են Դաշնակցութեան եւ վարչապետի յարաբերութիւնները: Եւ, ի վերջոյ, ինչո՞ւ է ուշանում ՀՀԿ-ՀՅԴ համագործակցութեան յուշագրի ստորագրման արարողութիւնը:
ՀՐԱՆԴ ՄԱՐԳԱՐԵԱՆ.- Իրականութեան մէջ նման բան չկայ: «Լարուածութիւն»ն այս դէպքում շատ կոպիտ բառ է: Բնականաբար, մարդիկ ենք, տեսակէտներ ունենք, քննարկումներ են լինում, բայց, վերջիվերջոյ, կայացւում են որոշումներ: Համաձայնագրի տեքստը պատրաստ է, չստորագրելու պատճառ, որպէս այդպիսին, չկայ, ՍԴ որոշմանն էինք սպասում: Կարծում եմ, որ մօտ օրերս կը լինի ստորագրման արարողութիւնը:
Մենք ունենք բնականոն յարաբերութիւններ վարչապետի հետ, ունենք տեսակէտներ, երբեմն այդ տեսակէտները համընկնում են, երբեմն՝ տարբերւում իրարից, բայց որեւէ լարուածութիւն մեր յարաբերութիւններում չկայ:
«ԵՐԿԻՐ».- Կարէն Կարապետեանի համար ընդունելի՞ են ձեր երեք նախարարները:
ՀՐԱՆԴ ՄԱՐԳԱՐԵԱՆ.- Նախ մեզ համար պէտք է ընդունելի լինեն մեր նախարարները: Այստեղ է հիմնական հարցը՝ երբ երկու ուժ համագործակցում են, պէտք է կարողանան մէկը միւսի տեսակէտն ընդունել: Ի հարկէ, (վար-չապետը-Խմբ.) իրաւունք ունի մեր նախարարների մասին տեսակէտ ունենալու, բայց նաեւ մենք էլ կարող ենք նրա նախարարների մասին տեսակէտ ունենալ, եւ այդ տեսակէտները կարող են տարբերուող լինել: Բայց կարծում եմ, որ այս հանգրուանում նման հարց չկայ:
«ԵՐԿԻՐ».- ՀՀԿ-ՀՅԴ նոր ստորագրուելիք յուշագիրն անժամկէ՞տ է, թէ մինչեւ 2018 թուականն է:
ՀՐԱՆԴ ՄԱՐԳԱՐԵԱՆ.- Այս հանգրուանում մեր նոր համաձայնագիրը, ինչպէս նախորդը, բնականաբար, անժամկէտ է լինելու: Սակայն նոյն համաձայնագրում նաեւ գրուած է, թէ որ դէպքում այն կարող է չեղեալ յայտարարուել: Համաձայնագիրը չեղեալ յայտարարելու ձեւը նախատեսել ենք, բայց համագործակցութեան համար ժամկէտ չենք նախանշել:
«ԵՐԿԻՐ».- Շա՞տ է տարբերուելու նոր համաձայնագիրը գործողից:
ՀՐԱՆԴ ՄԱՐԳԱՐԵԱՆ.- Չի տարբերուելու: Այս նոր համաձայնագիրը գործողի լրացուած տարբերակն է: Կառավարութիւնն ինչպէս պէտք է աշխատի. այս մասով է, որ նոր լրացումներ կան:
«ԵՐԿԻՐ».- Դաշնակցութիւնը համագործակցութեան շուրջ համաձայնութիւնը ո՞ւմ հետ է ձեռք բերել, ո՞ւմ հետ է բանակցում՝ նախագահ Սարգսեանի՞, վարչապետ Կարապետեանի՞…
ՀՐԱՆԴ ՄԱՐԳԱՐԵԱՆ.- Ծրագրային խօսակցութիւնները եղել են երկուսի հետ: Կոնկրետ համաձայնութիւնը ձեռք է բերուել ՀՀ նախագահ, ՀՀԿ ղեկավար Սերժ Սարգսեանի հետ:
«ԵՐԿԻՐ».- ՀՅԴն պահպանելո՞ւ է իր երեք նախարարական պորտֆելները (նախարարական պաշտօնները-Խմբ.):
ՀՐԱՆԴ ՄԱՐԳԱՐԵԱՆ.- Մի՛ շտապէք, բայց կարծում եմ՝ այո:
«ԵՐԿԻՐ».- Նոյն նախարարներո՞վ:
ՀՐԱՆԴ ՄԱՐԳԱՐԵԱՆ.- Մի՛ շտապէք, բայց կարծում եմ այո:
«ԵՐԿԻՐ».- Իսկ հնարաւո՞ր է՝ անգամ ընդլայնէք ձեր տեղն ու դիրքն իշխանութեան մէջ:
ՀՐԱՆԴ ՄԱՐԳԱՐԵԱՆ.- Մենք փոքր երկիր ենք, ունենք ազգային խնդիրներ, եւ այստեղ ազգային ուժերի առաւելագոյն լարումը կարեւոր է: Դրա անհրաժեշտութիւնը տեսել է այն ուժը, որը մեծամասնութիւն ունի այսօր խորհրդարանում: Նրանք դիմել են մեզ, եւ մենք տեսել ենք, որ մեր երկրի եւ մեր ժողովրդի համար այն դերակատարութիւնը, որ կարող ենք ունենալ՝ կառավարութիւնում լինելով, իմաստաւորուած է: Մենք գնում ենք՝ դերակատարութիւն ունենալու: Մենք չենք տրւում որեւէ ուժի, մենք գնում ենք յստակ, ճշդուած, սպիտակի վրայ սեւով գրուած նպատակների իրականացման համար համագործակցութեան եւ յոյս, հաւատ ունենք, որ դա մեզ կը յաջողուի: Իսկ եթէ չյաջողուի, մեզ համար վերադարձի կամուրջը միշտ կայ ու կայ:
«ԵՐԿԻՐ».- Ե՛ւ քաղաքագիտական շրջանակներում, ե՛ւ մամուլում յաճախ կարելի է հանդիպել հետեւեալ մտքին, որ ՀՀԿն ՀՅԴի հետ համագործակցութեան գնում է Սփիւռքում Դաշնակցութեան ունեցած տեղի եւ դիրքի պատճառով: Հայաստանի Դաշնակցութեան կարիքն ունի՞ ՀՀԿն:
ՀՐԱՆԴ ՄԱՐԳԱՐԵԱՆ.- Սփիւռքում Դաշնակցութեան գործօնի մասին դիտարկումը ճիշդ է, բայց դա իրականութեան միայն մի մասն է: Իսկապէս, Դաշնակցութեան՝ սփիւռքեան համահայկական ուժ լինելու իրողութիւնը շատ է կարեւորում նախ Դաշնակցութիւնը: Սա կասկածից վեր է: Շատ բնական է, որ որեւէ ուժ, որ Դաշնակցութեան հետ համագործակցում է, նաեւ հաշուարկում է Դաշնակցութեան՝ համահայկական գործօն լինելու իրողութիւնը: Սա բնական է: Բայց սա չի նշանակում, որ նսեմանում է այն դերակատարութիւնը, որ մենք կարող ենք Հայաստանում ունենալ եւ ունենք Հայաստանում: Նոյն այդ մարդիկ ընդունում են, որ Դաշնակցութիւնը Հայաստանում ամենակազմակերպուած ուժն է, ամենակարգապահն է, ամենագաղափարականը: Դաշնակցութիւնը մէկ ամբողջութիւն է, չի կարելի մէկը միւսից առանձնացնել:
«ԵՐԿԻՐ».-Այդուհանդերձ, ձեր դէմքը կորցնելու մտավախութիւն չունէ՞ք՝ դարձեալ համագործակցութեան յուշագիր ստորագրելով ՀՀԿի հետ:
ՀՐԱՆԴ ՄԱՐԳԱՐԵԱՆ.- Ամենամեծ անպատեհութիւնն այն է, որ մենք չկարողանանք էական ներդրում ապահովել կառավարութեան գործի մէջ, հարցերը նոյն կերպ մնան չլուծուած, ինչ մինչ մեզ էր: Այո, մեր ամենամեծ վախն այն է, որ մենք կարող ենք մեր դէմքը կորցնել, որովհետեւ եթէ չկարողանանք ինքնուրոյնութիւն դրսեւորել, չկարողանանք յստակ դերակատարութիւն ունենալ, կայ, իհարկէ, այդ մտավախութիւնը: Մենք գնում ենք այս համագործակցութեանը եւ հաւատում, որ ունենք որոշակի առաքելութիւն՝ մեր գաղափարախօսութեանը, մեր յայտարարուած ծրագրերին համահունչ դերակատարութիւն ունենալ կառավարութեան մէջ: Այս հարցում վճռական ենք եւ հաւատով ենք: Նաեւ գիտակցում ենք, որ կարճ ժամանակուայ փորձը տալիս է այդ որպէս այդպիսին մասնակցութիւն ունենալու հնարաւորութիւնը: Սակայն երբեք եւ երբեք չի կարող այս համագործակցութիւնը մեկնաբանուել այնպէս, որ մենք տրուել ենք ինչ-որ դասաւորուածութեան, յարմարուել ենք կացութեանը: Դա բացառուած է Դաշնակցութեան պարագայում: Եւ մենք ունենք համապատասխան կուսակցական կամքը, որ անհրաժեշտութեան դէպքում յետքայլ անենք: Եւ կարծում եմ, որ մեր համագործակցութիւնից մեր երկիրը կը շահի, մեր յետքայլից մեր երկիրը չի շահի, բայց նաեւ գիտակցում ենք, որ մեր երկրին կարող ենք օգտակար լինել, կարելի է այս երկրին ծառայել, կարելի է այս երկրի զարգացման գործին մասնակից դառնալ՝ թէ՛ իբրեւ ընդդիմութիւն, թէ՛ իբրեւ իշխանութիւն: Այդպէս չէ, որ եթէ մենք իշխանութեան մէջ չլինենք, չենք կարող այս երկրին օգտակար լինել: Հաւատում եմ, որ կարող ենք, բայց եւ հաւատում եմ, որ կարող ենք շատ աւելի ազդեցիկ ներկայութիւն եւ մասնակցութիւն ունենալ գործի մէջ: Նպատակը չի փոխւում: Նպատակն այս երկիրն է եւ այս ժողովուրդը, որովհետեւ պէտք է կարողանանք ժողովրդի հոգսը թեթեւացնել եւ մեր ազգային նպատակների մէջ ոչ մի նահանջ չարձանագրել:
«ԵՐԿԻՐ».- Ձեր նախարարները, այս կառավարութիւնը ձեր մատնանշած ուղիո՞վ են գնում:
ՀՐԱՆԴ ՄԱՐԳԱՐԵԱՆ.- Մի բան կարող եմ ասել՝ այդ ուղիով պէտք է գնան, յամենայն դէպս, այդ ուղուց շեղուած չեն: