Արցախի Հանրապետութեան Ազգային Ժողովի Յայտարարութիւնը` Արցախի Հանրապետութեան Անկախութեան Հանրաքուէի Օրուան Առիթով

10 դեկտեմբերին Արցախի Հանրապետութեան Ազգային ժողովի պատգամաւորները Արցախի Հանրապետութեան Անկախութեան հանրաքուէի, մարդու հիմնարար իրաւունքներու եւ ցեղասպանութեան կանխարգիլման միջազգային օրուան առիթով այցելած են Եռաբլուր պանթէոն` յարգանքի տուրք մատուցելու Արցախի ազգային- ազատագրական պայքարի ճանապարհին նահատակուած հայորդիներու շիրիմներուն:

Օրուան առիթով Արցախի Հանրապետութեան Ազգային ժողովը հանդէս եկած է հետեւեալ յայտարարութեամբ.

Արցախի ազգային-ազատագրական պայքարի պատմութեան մէջ ինքնորոշման եւ ժողովրդավարական սկզբունքների հիման վրայ Հանրապետութեան կայացման առհաւատչեան 1991 թուականի Անկախութեան հանրաքուէն է: 1991 թուականի Անկախութեան հանրաքուէն այն հիմնաքարն էր, որի վրայ կառուցուեց Արցախի Հանրապետութիւնը եւ դարձաւ համայն հայութեան պարծանքն ու յաղթանակի փարոսը: Արցախի ժողովուրդը 2006 թուականի նոյն օրը Սահմանադրութեան ընդունման հանրաքուէով մէկ անգամ եւս արտայայտեց անկախ պետութիւն ունենալու եւ ազատութեան համար պայքարի ուղին անշեղօրէն շարունակելու իր կամքը:

2023 թուականի սեպտեմբերի 19-ին Ազրպէյճանի ռազմական նախայարձակումի հետեւանքով զոհուեցին հարիւրաւոր մեր հայրենակիցներ, այդ թւում` երեխաներ եւ կանայք, հայաթափուեց հայ ժողովրդի հազարամեայ հայրենիք Արցախը:

Անվտանգութեան եւ իրաւունքների իրացման անհնարինութիւնից ելնելով` Արցախի բնակչութիւնը դիմեց հայրենիքը լքելու ծայրայեղ քայլի: Այս ամէնին իր գնահատականը տուեց նաեւ միջազգային հանրութիւնը: Ֆրանսայի եւ Կիպրոսի արտաքին գործերի նախարարութիւնները, Գերմանիայի Պունտըսթակը, Աւստրիայի եւ Նետերլանտների խորհրդարանները, Եւրոպական խորհրդարանը, Ցեղասպանութեան կանխարգելման Լեմքինի հիմնարկը եւ այլ միջազգային հեղինակաւոր կազմակերպութիւններ Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցածը որակեցին որպէս ցեղային զտում:

Ազրպէյճանը, հայ ժողովրդի դէմ ցեղասպանութիւն իրականացնելուց յետոյ, միջազգային դերակատարների աչքին թոզ փչելու եւ իր արարքն արդարացնելու համար, որպէս ռազմական գործողութիւնների դադարեցման նախապայման, Արցախի Հանրապետութեան նախագահին պարտադրեց ստորագրել փաստաթուղթ:

Ի սկզբանէ գիտակցելով Ազրպէյճանի կողմից պարտադրուող փաստաթղթի հակասահմանադրականութիւնը, գնահատելով խաղաղ բնակչութեանը ցեղասպանութեան ենթարկելու, նրա ազատ տեղաշարժը խոչընդոտելու եւ կամայական ձերբակալութիւնների հնարաւոր վտանգների առկայութիւնը` նախագահի կողմից ընդունուեց հրամանագիր, որով մինչեւ 2024 թուականի յունուարի 1-ը պէտք է կազմալուծուէին Արցախի պետական հաստատութիւնները, իսկ բնակչութիւնը որոշում կայացնէր` լքել հայրենիքը կամ համարկուել Ազրպէյճանին:

Հաշուի առնելով Արցախի հարցի վերջնական փակմամբ շահագրգռուած կողմերի կատարուած եւ կատարուող քայլերի աշխուժութիւնն ու դրանում շահագրգիռ կողմերի յարձակողական վարքագիծը` Ազգային ժողովը վերահաստատում է իր յանձնառութիւնը` տէր կանգնելու Արցախի ժողովրդի իրաւունքներին եւ յայտնում իր պատրաստակամութիւնը` շահագրգիռ կողմերի հետ քննարկելու բոլոր խնդրայարոյց հարցերը:

Արցախի Հանրապետութեան Ազգային ժողովը, հաւատարիմ Արցախի ժողովրդի ազատ կամքի արտայայտման արդիւնքում ստացած լիազօրութեան, վճռական է պաշտպանելու հայ ժողովրդի հազարաւոր հայորդիների արիւնով ու քրտինքով իրացուած իրաւունքներն ու ազատութիւնը: