Իրանի Գերագոյն առաջնորդի յայտարարութիւնը գօտեպնդող էր եւ Հայաստանի ժողովրդի համար առանձնայատուկ նշանակութիւն ունէր

ՀՅԴ Հայաստանի ԳՄ անդամ, ՀՀ ԱԺ «Հայաստան» խմբակցութեան պատգամաւոր Լիլիթ Գալստեանը ԻՌՆԱ-ին տուած հարցազրոյցում կարեւորելով Կովկասում Իրանի կառուցողական դիրքորոշումներն, ընդգծուած նշել է, որ առանց վարանելու կարելի է ասել, որ ժողովրդի անվտանգութեան եւ աշխարհագրութեան ու սահմանների փոփոխութեան անթոյլատրելիութեան վերաբերեալ Իրանի Իսլամական Հանրապետութեան Գերագոյն առաջնորդի յայտարարութիւնը Հայաստանի ժողովրդի համար առանձնայատուկ նշանակութիւն ունէր, յատկապէս, Հայաստանի ժողովրդին հոգեպէս գօտեպնդելու առումով:

«Իրան-Հայաստան յարաբերութիւնները հիմնուած են երկու հարեւան երկրների միջեւ երկարամեայ մշակութային, քաղաքական եւ պատմական կապերի, յատկապէս, երկու ժողովուրդների հոգեւոր ու մտաւոր ընդհանրութիւնների վրայ», նշել է Լիլիթ Գալստեանը եւ յաւելել, որ 1991 թուականի Սեպտեմբերի 21-ին Հայաստանի Հանրապետութեան Անկախութեան հռչակումից յետոյ Իրանի Իսլամական Հանրապետութիւնը առաջին երկրներից էր, որը ճանաչեց Հայաստանի անկախութիւնը, որով կողմերն անցան համապարփակ դիւանագիտական, մշակութային եւ տնտեսական կապերի խորացմանը:

Լիլիթ Գալստեանը, ով վերջերս «Հայ Դատն այսօր» խորհրդաժողովին մասնակցելու նպատակով այցելել էր Թեհրան, ԻՌՆԱ-ին տուած հարցազրոյցում կարեւորելով տնտեսական եւ ռազմավարական գործօնը, յիշեցրել է երկու ժողովուրդների բարեկամական կապերի եւ Իրան-Հայաստան բարիդրացիական յարաբերութիւնների զարգացման փաստի մասին, ինչը միւս ոլորտներում յարաբերութիւնների զարգացման կարեւոր գործօնն է։

Պատասխանելով հարցին, թէ ինչպէ՞ս էք գնահատում Իրանի գործող կառավարութեան որդեգրած քաղաքականութիւնը, որի արտաքին ճակատի առաջնահերթութիւններից է հարեւան երկրների հետ յարաբերութիւնների զարգացումը, նա նշել է, որ պատմութեան ընթացքում Իրանի եւ Հայաստանի յարաբերութիւնները միշտ եղել են փոխադարձ յարգանքով:

«Այս լաւ յարաբերութիւններն ու փոխադարձ յարգանքը շարունակուեց Հայաստանի Հանրապետութեան անկախացումից յետոյ նաեւ: Իսկ այս տարիների ընթացքում երկու բարեկամ երկրների միջեւ քաղաքական յարաբերութիւնների խորացման ականատեսը եղանք։ Այս ընթացքում Իրանի եւ Հայաստանի միջեւ ստորագրուել է աւելի քան 30 համագործակցութեան յուշագիր, որոնցից մի քանիսն այժմ իրականացւում են», յաւելել է նա։

«Այդ համագործակցութիւնները հիմնականում սոցիալական, տնտեսական եւ մշակութային ոլորտներում են։ Երկու երկրների տնտեսական յարաբերութիւնները անցեալի համեմատ զգալիօրէն աճ են արձանագրել։ Սոցիալական, տնտեսական եւ մշակութային յարաբերութիւնները շատ կարեւոր են, սակայն, ցաւօք, Հայաստանի ներքին իրավիճակի եւ Հայաստանի վրայ գործադրուող արտաքին ճնշումների պատճառով այժմ Հայաստանի կարեւորագոյն խնդիրն ու առաջնահերթութիւնն իր անվտանգութիւնն ու ինքնիշխանութիւնը պահպանելն է», ընդգծել է Լիլիթ Գալստեանը։

ՀՀ Ազգային ժողովի պատգամաւորը նշել է նաեւ, որ վերջերս Հայաստանում պաշտօնական հարցում է անցկացուել, որով մարդիկ այն հարցին, թէ ո՞ր երկրներն էք համարում Հայաստանի բարեկամ երկիր, առաջին եռեակում նշել են Իրանի անունը։

Լիլիթ Գալստեանը յիշեցրել է նաեւ 2020 թուականի 44-օրեայ պատերազմից յետոյ Հարաւային Կովկասում ուժերի հաւասարումները խախտուելու մասին եւ նշել, որ պատերազմից յետոյ զարգացումները բերեց նրան, որ այսօր Ատրպէյճանը օկուպացրած է պահում Հայաստանի պաշտօնական տարածքի շուրջ 240 քմ., եւ թէեւ վերջին 2-3 տարում բազմաթիւ երկրներ խօսել են Հայաստանի ինքնիշխանութեան եւ տարածքային ամբողջականութիւնը յարգելու անհրաժեշտութեան մասին, սակայն այլ վստահութիւն ներշնչեց Իրանի մօտեցումները, յատկապէս, Իրանի Գերագոյն առաջնորդի արած յայտարարութիւնը՝ ժողովրդի անվտանգութեան եւ սահմանների անփոփոխութեան առնչութեամբ:

Երկու երկրների տնտեսական յարաբերութիւնների զարգացման վերաբերեալ հարցին պատասխանելով, Լիլիթ Գալստեանը նշել է, որ այդ համագործակցութիւնն աւելի մեծ ներուժ ունի, քան ներկայ իրավիճակը, եւ անհրաժեշտ է ընդլայնել այն. «Տնտեսական յարաբերութիւնները շատ կարեւոր են, սակայն ներկայումս Հայաստանի ամենամեծ խնդիրը ներքին անվտանգութիւնն է, քանի որ երկիրը կանգնած է լուրջ սպառնալիքի առաջ», կրկնելով միտքն ընդգծել է Լիլիթ Գալստեանը:

ԻՌՆԱ-ի զրուցակիցը յաւելել է, որ անվտանգութեան հետ կապուած խնդիրները պէտք է լուծուեն երկխօսութեամբ, ոչ թէ ռազմական գործօնի միջոցով։ «Հայաստանը միշտ ողջունել է այն կառավարութիւններին, որոնք ցանկացել են միջնորդել՝ պայմանով, որ այդ երկրները չվտանգեն մեր ինքնիշխանութիւնն ու անկախութիւնը», նշել է նա։

Արտատարածաշրջանային ուժերի, այդ թւում ԱՄՆ-ի տարածաշրջանից դուրս գալը, ինչքանով է նպաստաւոր ճգնաժամերի նուազեցման գործում հարցին պատասխանելով, ՀՀ ԱԺ պատգամաւորը նշել է. «Մինսկի խմբի ձեւաչափով՝ ԱՄՆ երկար տարիներ ներկայ է որպէս միջնորդ Ֆրանսայի եւ Ռուսաստանի հետ միասին՝ Լեռնային Ղարաբաղի ճգնաժամի լուծման գործում, սակայն մեր խնդրանքը Ամերիկային այն է, որ խուսափի երկակի ստանդարտներից»։

Լիլիթ Գալստեանը շարունակելով միտքը, որպէս օրինակ յիշեցրել է Արցախի 44-օրեայ պատերազմի ժամանակ ԱՄՆ-ի եւ Արեւմուտքի ընդունած կեցուածքն ու լռութիւնը, յատկապէս, երբ Հելսինկեան կոնուենցիայի դրոյթներով պէտք էր արձագանգէին, սակայն բաւարարուեցին միայն յայտարարութիւն անելով։