ԱՄԷՆ ՀԱՅ ՊԷՏՔ Է ԱՊՐԻ «ՄԱՀ ԿԱՄ ԱԶԱՏՈՒԹԻՒՆ» ԿԱՐԳԱԽՕՍՈՎ – Հարցազրոյց ԼՂՀ փոխվարչապետ, ՀՅԴ Արցախի Կեդրոնական կոմիտէի անդամ Արթուր Աղաբէկեանի հետ
Հարց – Վերջերս Արցախում մեծ շուքով տօնեցինք ՀՅԴ 123-ամեակը: Որպէս Արցախեան շարժման առաջին օրերից ՀՅԴ շարքեր անդամագրուած, բազում իրադարձութիւնների մասնակից, դաշնակցական հրամանատար, այս ամէնը հաւանաբար ընկալելի էր: Իսկ ընկալելի էր արդեօք ձեզ՝ որպէս պետական պաշտոնեայի, այս տօնակատարութեան ձեւաչափը:
– Եթէ պիտի խօսեմ 1989-ի հեռաւորութիւնից, որոշ բաներ չէի հասկանում. երդուել զէնքի վրայ, պայքարել հակառակորդի դեմ՝ մնալով ընդյատակում: Ինձ մօտ այնպիսի տպավորութիւն կար, որ իւրաքանչիւր արցախցի դաշնակցական է, որովհետեւ տեսնում էի, որ իւրաքանչյուր տղամարդ զէնք է փնտռում՝ ոմանք իրենց տունը պահելու, ոմանք՝ հայրենի գիւղը:
Անդամագրուելով ՀՅԴ շարքեր՝ հասկացայ, որ պատասխանատուութիւն եմ կրում, գործելու եմ կոնկրէտ հրամայականներով, մասնակիցն եմ լինելու քննարկումների, բայց պէտք է մի կողմ թողեմ անձնական տեսակէտներս եւ անվերապահօրէն կատարեմ ցանկացած որոշում՝ լինի դա խումբի, կոմիտէի, թե շրջանի որոշումը: Ցանկանում էի, որ ամէն արցախցի երդուի դրօշի եւ զէնքի վրայ, միաժամանակ շարունակելով հաւատալ, որ բոլորը դաշնակցական են: Այն առաքելութիւնը, որ դատապարտուած էր ստանձնելու ՀՅԴ-ն 1989-ին, 1990-ին, 1991-ին, առաքելութիւն էր Արցախի լինելութեան, պայքարի. պայքարի՝ մահ կամ ազատութիւն կարգախօսով: Այդ օրերին մեր մէջ մերժել էինք ամէն դժուարութիւն, հանել էինք մեր միջից ամէն տեսակի վիրաւորանք, որ պատճառել էինք իրար նախկին հասարակարգում, նախկին իշխանութեան կողմից: Գիտակցում էինք, որ պիտի ապրենք մահ կամ ազատութիւն կարգախօսով՝ մահ պատճառելով հակառակորդին, ազատութիւն պարգեւելով մեր ժողովրդին:
Կը ցանկանայի՝ արցախցին, անկախ կուսակցական պատկանելութիւնից, ապրի մահ կամ ազատութեամբ: Եթէ ոչ՝ ազատութիւն, ապա՝ ի՞նչ…
Հարց – Հասարակութեան մէջ, Դաշնակցութեան հետ կապուած, գոյութիւն ունեն որոշակի կարծրատիպեր: Մասնաւորապես, մահ կամ ազատութիւն լսելով, մարդիկ մտածում են, որ դա պատերազմի կոչ է: Ինչ կարծիք ունէք այս դիտարկման վերաբերեալ:
– Կը դադարենք որպէս ժողովուրդ լինել, եթէ չապրենք մահ կամ ազատութեամբ: Այլապէս՝ ստրուկը կը լինենք ստրկատիրոջ, ճորտը՝ ճորտատիրոջ: Կը ցանկանամ՝ ամէն արցախցի իր մէջ կոտրի այդ կարծրատիպը եւ ապրի այս գաղափարախօսութեամբ, այլապէս չենք կերտի ամուր եւ հզօր երկիր: Իրականում՝ ռազմի դաշտում այլ կարգախօս չէր կարող փոխարինել մահ կամ ազատութեանը, քանի որ պարզ հասկանում էինք՝ մահը թշնամուն, ազատութիւնը մեզ, մահը մեզ, ազատութիւնը մեր ժողովրդին: Եթէ կայ դրա անհրաժեշտութիւնը, կարծում եմ՝ ինձ կը հասկանայ ցանկացած ոք, ով ծանօթ է ՀՅԴ շարքերն ընդունուելու երդման տեքստին:
Երդում, որը չի զիջում Զինուած ուժերի ծառայութեանն անցնող զինուորականների երդմանը: Երդման տեքստ, որը հաւասար է նախագահների՝ իրենց ժողովրդին ծառայելու երդմանը: Հակառակորդը քնած չէ. մի օր նորից ստիպուած ենք լինելու զէնք վերցնել: Դրա համար՝ ամէն օր ցանկացած հայ պէտք է ապրի մահ կամ ազատութեամբ:
Հարցազրոյցը՝ Արմինէ Նարինեանի
ԱՊԱՌԱԺ
Անցնող Փետրուարին, Արցախի մէջ Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան 123-ամեակի պաշտօնական նշման առիթով Բեկոր Աշոտի յուշաքարին մօտ տեղի ունեցաւ նորագիրներու երդման եւ խոստման արարողութիւն: Խումբ մը նորագիր ընկերներ համալրեցին ՀՅԴ-ի Արցախի երիտասարդական միութեան շարքերը:
Յատկանշական է, որ ընկերները երդուեցան Արցախի ՀՅԴ «Անտառ» կոմիտէի առաջին դրօշին վրայ, զոր 1989-ին Հրայր Մարուխեան նուիրած էր ՀՅԴ Արցախի կառոյցին:
Դրօշակին վրայ տարիներու ընթացքին երդում տուած են տասնեակ ընկերներ, որոնց կարգին՝ Աշոտ Բեկոր, Վաղարշակ Առուշանեան, Արկադի Կարապետեան, Թելման Յարութիւնեան եւ այլն:
Լուսանկարը՝ Արցախի ՀՅԴ «Անտառ» կոմիտէի դրօշակը։