Հայաստանէն Ապօրինաբար Դուրս Բերուած Է 6.2 Միլիառ Տոլար
ԵՐԵՒԱՆ, «Ազատութիւն».– «Կալլըփ ֆայնենշըլ ինթեկրիթի» հետազօտական կեդրոնի տուեալներուն համաձայն, տասը տարուան ընթացքին Հայաստանէն ապօրինաբար դուրս բերուած է աւելի քան 6.2 միլիառ տոլար:
«Ապօրինի ֆինանսական հոսքերը զարգացող երկիրներէն. 2002-2011» վերնագրուած զեկոյցը, որ քանի մը օր առաջ հրապարակուած է, Ուաշինկթընի մէջ գործող հեղինակաւոր կեդրոնի չորրորդ նմանատիպ զեկուցումներէն մէկն է։
Համեմատութեան համար նշենք, որ, ըստ զեկոյցին՝ 2002-2011 Վրաստանէն դուրս հանուած է 4.5 միլիառ տոլար (թէեւ Վրաստանի տնտեսութիւնը աւելի մեծ է հայաստանեանէն): Ատրպէյճանէն՝ աւելի քան 17 միլիառ տոլար, մօտ 2.7 անգամ աւելի քան Հայաստանի պարագան, սակայն Ատրպէյճանի տնտեսութեան ծաւալները որոշ հաշիւներով մօտ 7 անգամ կը գերազանցէ Հայաստանինը։
Տնտեսագէտ, Հայ ազգային կոնգրեսի անդամ Վահագն Խաչատրեանի համաձայն, այդ 6.2 միլիառ տոլարը հիմնականօրէն այն գումարներն են, որոնք Հայաստանի մէջ՝ իշխանութեան բարձր ներկայացուցիչներու հովանաւորութեամբ եւ ստուերային ձեւերով ձեռք բերած են սակաւապետերը եւ պաշտօնեաները: Հաւանաբար տուրք չեն տուած եւ ապահովութեան համար այդ գումարներուն մէջ մասը դուրս հանած են երկրէն։
«Սակայն ուշադրութիւն դարձրէք՝ Հայաստանում իշխանութիւնները անգամ օլիգարխների համար չեն ստեղծել տնտեսական նպաստաւոր պայմաններ, եւ այդ մարդիկ փոխանակ ներդրումներ կատարեն այստեղ, գումարները հանում են երկրից, իսկ մենք բարձր տոկոսադրոյքներով վարկեր ենք վերցնում արտերկրից՝ տնտեսութիւնը զարգացնելու համար, կամ էժան գներով վաճառում ենք ռազմավարական նշանակութեան ունեցուածքը», յայտնած է Խաչատրեանը՝ շարունակելով. «Դա կապուած է նաեւ քաղաքական այսօրուայ իրավիճակի եւ ընդհանրապէս քաղաքական համակարգի հետ, որովհետեւ մարդիկ վստահ չեն՝ վաղը իրենք կարո՞ղ են այդ գումարներին տիրապետել, թէ ո»չ:
Ուշագրաւ է, որ, ըստ զեկոյցին, ֆինանսական ապօրինի արտահոսքը Հայաստանէն մեծապէս աւելցած է յատկապէս 2007էն 2011ին, երբ Հայաստանէն դուրս հանուած է 1 միլիառ տոլար: Վահագն Խաչատրեան այդ մասին յայտնած է. «Յիշէք, թէ իշխանութիւնները ինչպէս վերարտադրուեցին 2008ին՝ ցնցումների ու մարդկային զոհերի գնով: Ներդրումները միշտ կարիք ունեն կայունութեան՝քաղաքական եւ տնտեսական»:
Հայաստանի Կեդրոնական դրամատան նախկին նախագահ Բագրատ Ասատրեանի համաձայն, ֆինանսական ապօրինի հոսքերը շատ են յատկապէս այն երկիրներուն մէջ, ուր կայ քաղաքական փտածութիւն, ուր իշխանութիւնները ընտրութիւններու միջոցով չեն փոխուիր: «Լաւագոյնը օրինակը մեր պարագայում Վրաստանն է, որտեղից ոչ օրինական ֆինանսական հոսքերը աւելի քիչ են, քան Հայաստանից», յայտնած է ան։
«Վրաստանը պայմանաւորուած է շատ պարզ բանով՝ այդ երկիրը վերջին տասնամեակում մեծ առաջընթաց է ապրել: Եւ երկրորդը, որ ֆինանսական կապերը Ռուսաստանի հետ շատ աւելի թոյլ են: Ռուսաստանը միշտ աչքի է ընկել, այս վերջին 20 տարիների ընթացքում, ստուերային շրջանառութեան բարձր ծաւալներով, եւ մասնաւորապէս կապիտալի փոխուստով, իսկ այդ փախնելուց էլ մի մասը, փոքր մասը ի հարկէ, գալիս է Հայաստանով է դուրս գալիս», դիտել տուած է Բագրատ Ասատրեան: