Հայաստան Որոշած Է Միանալ Եւրասիական Մաքսային Միութեան
ԵՐԵՒԱՆ, «Արմէնփրէս».– Ռուսիոյ նախագահ Վլատիմիր Փութին 3 Սեպտեմբերին Մոսկուայի մերձակայ Նովօ Օկարեվօ նստավայրին մէջ ընդունած է Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեանը, որ Ռուսիա կը գտնուի աշխատանքային այցելութեամբ։ Նախագահները գոհունակութեամբ նշած են, որ Հայաստանի եւ Ռուսիոյ փոխգործակցութիւնը դրական թափով կը շարունակուի քաղաքական, առեւտրատնտեսական, մշակութային-մարդասիրական, ռազմական ու ռազմաքաղաքական ոլորտներուն մէջ։
Բանակցութիւններուն իբրեւ արդիւնք նախագահները հաստատած են երկու երկիրներուն նպատակադրումը՝ մասնակցելու եւրասիական տարածքին մէջ տնտեսական համարկման գործընթացներու հետագայ զարգացման: Այդ պարունակին մէջ Հայաստանի նախագահը յայտարարած է Մաքսային միութեան միանալու վերաբերեալ Հայաստանի Հանրապետութեան որոշման եւ այդ նպատակով անհրաժեշտ քայլերուն ձեռնարկելու, իսկ հետագային՝ Եւրասիական տնտեսական միութեան ձեւաւորման մասնակցելու մասին:
Նախագահ Փութին իր աջակցութիւնը յայտնած է Հայաստանի Հանրապետութեան այդ որոշման եւ հաստատած, որ այդ գործընթացին համակողմանիօրէն պիտի աջակցի Ռուսիան։
Փութին յայտնած է, թէ ուրախ է, որ երկու նախագահներուն միջեւ սերտ կերպով կը զարգանան յարաբերութիւնները, որոնց կարգին՝ գործնական ծրագիրները: «Յաճախակի են կապերը խորհրդարաններու, կառավարութիւններու, առեւտրական կառոյցներու վերաբերող, եւ այդ գծով արդիւնքը դրական է: Տնտեսութեան մէջ մեր առեւտրաշրջանառութեան աճը աւելի քան 23 տոկոս է: Ռուսիան կը մնայ Հայաստանի առաջատար առեւտրատնտեսական գործընկերը, եւ այդ միտումը կը պահպանուի», հաստատած է Փութին։
Նախագահ Սարգսեան յայտնած է, որ կողմերուն միջեւ կան բազմաթիւ հարցեր, որոնց առնչութեամբ պէտք է քննարկումներ կայացուին եւ որոշումներ տրուին՝ «ի հարկէ, դրական գործընթացներն ամրապնդելու նպատակով: Մեր յարաբերութիւնները, Հայաստանի եւ Ռուսաստանի յարաբերութիւնները խարսխուած են երկու երկրների ժողովուրդների միջեւ բարեկամութեան ու եղբայրութեան դարաւոր աւանդոյթների վրայ: Եւ ես վստահ եմ, որ այսուհետեւ էլ այդ յարաբերութիւնները կը զարգանան փոխըմբռնման հունով, բարեկամութեան, համագործակցութեան եւ փոխադարձ օգնութեան պայմանագրի համաձայն», նշած է Սարգսեանը:
«Ես համոզուած եմ, որ հայերի եւ ռուսաստանցիների իւրաքանչիւր սերունդ պէտք է իր լուման ներդնի այդ յարաբերութիւնների պատմութեան մէջ: Մենք թանկ ենք գնահատում այդ յարաբերութիւնները եւ ամէն ինչ անելու ենք, որպէսզի դրանք զարգանան: Մեզ համար դա բացարձակ գերակայութիւն է: Դրա հետ մէկտեղ, ի հարկէ, կան հարցեր, որոնք հարկաւոր է լուծել, որպէսզի մեր յարաբերութիւնները հասցուեն նոր, աւելի բարձր մակարդակի», աւելցուցած է նախագահը:
Նախագահները հաստատած են իրենց հաւատարմութիւնը Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտութիւնը միայն խաղաղ միջոցներով լուծելու տարբերակին։ Տարածաշրջանային կայունութեան եւ անվտանգութեան ապահովման գծով միացեալ աշխատանքի ծիրին մէջ նշուած է կողմերու փոխադարձ պատրաստակամութիւնը ռազմաքաղաքական եւ ռազմական սարքաւորումներու գծով համագործակցութեան հետագայ ամրապնդման եւ փոխադարձ գործակցութեան կատարելագործման մակարդակի վրայ:
Արտայայտուած է երկու երկիրներուն պատրաստակամութիւնը՝ Հայաստանի տնտեսութեան արդիականացման, երկրի ուժանիւթի անվտանգութեան ամրապնդման գծով երկկողմանի ծրագիրներու գործնական իրականացման իմաստով: Հայաստանի եւ Ռուսիոյ նախագահները նշած են ներկայիս գործող Հայկական աթոմական կայանի օգտագործման ժամկէտի երկարաձգման վերաբերող աշխատանքներուն, ինչպէս նաեւ նոր աթոմական ելեկտրակայանի կառուցման նախագիծի կարեւորութիւնը: Հայաստանի եւ Ռուսիոյ ղեկավարները ընդգծած են ենթակառուցուածքային ծրագիրները շարունակելու կարեւորութիւնը։ Շեշտը դրուած է Հայաստանի եւ Ռուսիոյ միջեւ մինչեւ 2020 թուականը երկարաժամկէտ տնտեսական համագործակցութեան ծրագիրի լիարժէք հետեւողական իրագործման կարեւորութեան վրայ, որուն գծով երկու երկիրներու համապատասխան նախարարութիւններուն տրուած են յանձնարարականներ։
Նախագահ Սերժ Սարգսեան կատարուած բանակցութիւններուն վերաբերող մամլոյ ասուլիսին ընթացքին յայտնեց.
«Ցանկանում եմ սկսել Վլադիմիր Վլադիմիրովիչին ուղղուած շնորհակալութեան խօսքով՝ հէնց նոր աւարտուած բանակցութիւնների բաց, վստահութեան մթնոլորտի եւ հայ-ռուսական յարաբերութիւնների յետագայ զարգացմանն ուղղուած պայմանաւորուածութիւնների համար:
«Ինչպէս քիչ առաջ ասուեց, մեր յարաբերութիւններին բնորոշ կառուցողական մթնոլորտում Ռուսիոյ նախագահի հետ քննարկեցինք մեր երկրների դաշնակցային գործընկերութեան հիմնական հարցերը՝ քաղաքական, առեւտրատնտեսական, էներգետիկ, ռազմատեխնիկական, հումանիտար եւ այլ ոլորտներում:
«Բնականաբար խօսեցինք տարածաշրջանային խնդիրների եւ ղարաբաղեան հիմնահարցի կարգաւորման մասին: Ես եւս մէկ անգամ հաստատեցի խնդիրը բացառապէս խաղաղ ճանապարհով լուծելու Հայաստանի պատրաստակամութիւնը՝ մէկ ամբողջութիւն կազմող՝ ազգերի ինքնորոշման, ուժի եւ դրա սպառնալիքի չկիրառման, պետութիւնների տարածքային ամբողջականութեան սկզբունքների հիման վրայ: Ես վերահաստատեցի մեր պատրաստակամութիւնը շարունակել ճգնաժամից ելքի ուղիների որոնումը՝ Ռուսաստանի, Միացեալ Նահանգների եւ Ֆրանսիայի նախագահների համատեղ յայտարարութիւններում արտացոլուած կարգաւորման սկզբունքների եւ տարրերի հիման վրայ:
«Մեր այսօրուայ բանակցութիւնների հիմնական թեմաներից մէկը Հայաստանում ենթակառուցուածքային վերափոխումների ապահովման անհրաժեշտութիւնն էր, մեր տնտեսութեան արդիականացման ու դիւերսիֆիկացիայի ապահովումն էր, որտեղ Ռուսաստանը ներկայացուած է բազմաթիւ ձեռնարկութիւններով:
«Մանրամասնօրէն կանգ առանք մեր փոխգործակցութեան հորիզոններն ընդլայնող հեռանկարային ուղղութիւնների վրայ: Դա ե՛ւ ռազմատեխնիկական համագործակցութիւնն է, ե՛ւ վառելիքաէներգետիկ համալիրը՝ ներառեալ միջուկային էներգետիկայի ոլորտում համագործակցութիւնը, տրանսպորտի եւ հաղորդակցութիւնների բնագաւառի խնդիրները:
«Մենք հանգամանալի քննարկում անցկացրեցինք նաեւ եւրասիական ինտեգրացիայի հարցերի վերաբերեալ, եւ ես հաստատեցի Հայաստանի ցանկութիւնը՝ միանալու Մաքսային միութեանը եւ ներգրաւուելու Եւրասիական տնտեսական միութեան ձեւաւորման գործընթացում:
«20 տարի առաջ Հայաստանը Ռուսաստանի եւ ԱՊՀ այլ երկրների հետ գործընկերութեամբ ձեւաւորեց իր ռազմական անվտանգութեան համակարգը Հաւաքական անվտանգութեան պայմանագրի ձեւաչափում: Այս տասնամեակների ընթացքում համակարգն ապացուցել է իր կենսունակութիւնը եւ արդիւնաւէտութիւնը: Այժմ ՀԱՊԿի մեր գործընկերները ձեւաւորում են տնտեսական փոխգործակցութեան նոր հարթակ: Ես քանիցս ասել եմ, որ գտնուելով ռազմական անվտանգութեան մի համակարգում, անհնար է եւ անարդիւնաւէտ մեկուսանալ համապատասխան աշխարհատնտեսական տարածքից:
«Սա ռացիոնալ որոշում է, այս որոշումը բխում է Հայաստանի ազգային շահերից: Այս որոշումը եւրոպական կառոյցների հետ մեր երկխօսութիւնից հրաժարում չէ: Այս տարիների ընթացքում Հայաստանը, եւրոպական գործընկերների աջակցութեամբ, անցկացրել է լուրջ ինստիտուցիոնալ բարեփոխումներ: Եւ այսօրուայ Հայաստանը, այս իմաստով, շատ աւելի արդիւնաւէտ եւ մրցակցային պետութիւն է, քան տարիներ առաջ: Մենք մտադիր ենք ապագայում եւս շարունակել բարեփոխումները:
«Մեր բանակցութիւնների արդիւնքները արտացոլուած են Վլադիմիր Վլադիմիրովիչի հետ քիչ առաջ ստորագրած մեր համատեղ յայտարարութիւններում: Վստահ եմ, որ մեր բոլոր պայմանաւորուածութիւնների իրականացումը նոր շունչ կը հաղորդի ռազմավարական դաշնակցային գործընկերութեանը»: